• अपुरी पायाभूत सुविधा: अनेक भारतीय शहरांमध्ये पाणीपुरवठा, मलनिःसारण, कचरा व्यवस्थापन आणि वाहतूक यांसारख्या मूलभूत सुविधांची कमतरता आहे. यामुळे शहरांची उत्पादकता घटते आणि नागरिकांचे जीवनमान खालावते.
• वित्तीय अडचणी: अनेक शहरांकडे विकास प्रकल्पांसाठी पुरेसा निधी उपलब्ध नाही. मालमत्ता करांचे अपुरे संकलन, केंद्र सरकारवर अवलंबित्व आणि वाढता खर्च यामुळे शहरांची आर्थिक स्थिती नाजूक बनली आहे.
• बेरोजगारी आणि गरिबी: शहरांमध्ये रोजगाराच्या संधींची कमतरता आहे, त्यामुळे ग्रामीण भागातून शहरांकडे मोठ्या प्रमाणात स्थलांतर होते. यामुळे शहरांवर अतिरिक्त ताण येतो आणि गरिबी वाढते.
• झोपडपट्ट्या आणि अनधिकृत बांधकाम: शहरांमध्ये झोपडपट्ट्यांची वाढ मोठ्या प्रमाणावर झाली आहे. या भागांमध्ये राहणाऱ्या लोकांना मूलभूत सुविधा मिळत नाहीत आणि ते अनेक समस्यांना तोंड देतात.
• प्रदूषण: शहरांमध्ये वाढत्या प्रदूषणामुळे नागरिकांच्या आरोग्यावर गंभीर परिणाम होतो. हवेचे प्रदूषण, जल प्रदूषण आणि ध्वनी प्रदूषण यांसारख्या समस्या शहरांमध्ये मोठ्या प्रमाणावर आढळतात.
• गुन्हेगारी: शहरांमध्ये गुन्हेगारीचे प्रमाण वाढत आहे, ज्यामुळे नागरिकांच्या सुरक्षिततेचा प्रश्न निर्माण झाला आहे.

या समस्यांवर मात करण्यासाठी शहरांना अधिक सक्षम बनवणे, पायाभूत सुविधांमध्ये गुंतवणूक वाढवणे, रोजगार निर्मितीला प्रोत्साहन देणे आणि नागरिकांचे जीवनमान सुधारणे आवश्यक आहे.

• शहरी विकास मंत्रालय, भारत सरकार https://mohua.gov.in/