मानसशास्त्र
भावना
माणसा व्यतिरिक्त इतर सगळ्या सजीवांना, उदाहरणार्थ वृक्ष, वेली, झाडे, पशू, पक्षी, जनावरे यांना देखील माणसाप्रमाणेच 'अहंकार' किंवा अहंकाराची 'जाणीव' असते का?
1 उत्तर
1
answers
माणसा व्यतिरिक्त इतर सगळ्या सजीवांना, उदाहरणार्थ वृक्ष, वेली, झाडे, पशू, पक्षी, जनावरे यांना देखील माणसाप्रमाणेच 'अहंकार' किंवा अहंकाराची 'जाणीव' असते का?
0
Answer link
माणसांव्यतिरिक्त इतर सजीवांना माणसांप्रमाणे अहंकार असतो की नाही, हे निश्चितपणे सांगणे कठीण आहे. 'अहंकार' ही एक गुंतागुंतीची मानसिक संकल्पना आहे, जी Self-awareness ( स्वतःची जाणीव ) आणि इतरांपेक्षा वेगळे असण्याच्या भावनेशी संबंधित आहे.
शास्त्रज्ञांचे मत:
शास्त्रज्ञांचे मत:
- काही शास्त्रज्ञांचा असा विश्वास आहे की Self-awareness ( स्वतःची जाणीव ) आणि अहंकार काही प्रमाणात प्राण्यांमध्ये अस्तित्वात असू शकतात.
- उदाहरणार्थ, आरशात पाहून स्वतःला ओळखण्याची क्षमता काही प्राणी, जसे की चिंपांझी, डॉल्फिन आणि हत्ती यांच्यामध्ये दिसून येते. यावरून त्यांच्यात Self-awareness ( स्वतःची जाणीव ) असण्याची शक्यता वर्तवली जाते.
- तथापि, Self-awareness ( स्वतःची जाणीव ) आणि अहंकारामध्ये फरक आहे. Self-awareness ( स्वतःची जाणीव ) म्हणजे स्वतःच्या अस्तित्वाची जाणीव असणे, तर अहंकार म्हणजे स्वतःला इतरांपेक्षा श्रेष्ठ समजणे.
- वृक्ष, वेली आणि झाडे यांच्यामध्ये चेतना असते, परंतु त्यांना माणसांप्रमाणे अहंकार असतो की नाही, हे सांगणे कठीण आहे. ते त्यांच्या सभोवतालच्या परिस्थितीला प्रतिसाद देतात आणि त्यानुसार त्यांचे वर्तन बदलतात. यावरून त्यांच्यात जाणीव असल्याचे दिसते, पण अहंकार असण्याची शक्यता कमी आहे.
- पशू, पक्षी आणि जनावरे यांच्यामध्ये Self-awareness ( स्वतःची जाणीव ) असण्याची शक्यता अधिक आहे. काही प्राण्यांमध्ये सामाजिक संबंध आणि गटात राहण्याची भावना दिसून येते. यावरून त्यांच्यात अहंकाराची जाणीव काही प्रमाणात असू शकते.
- अहंकार ही एक अत्यंत क् जटिल संकल्पना आहे, आणि ती माणसांमध्ये ज्या प्रकारे विकसित होते, त्या प्रकारे इतर सजीवांमध्ये विकसित होते की नाही, हे निश्चितपणे सांगता येत नाही.
- Self-awareness ( स्वतःची जाणीव ) आणि सामाजिक संबंधांच्या आधारावर काही प्राणी अहंकाराची जाणीव दर्शवतात, पण ते माणसांप्रमाणेच असते असे नाही.