भारतीय पाक पद्धतीची काही वैशिष्ट्ये खालीलप्रमाणे:

1. विविधता: भारतीय खाद्यसंस्कृतीमध्ये प्रचंड विविधता आढळते. प्रत्येक प्रदेशानुसार तेथील भौगोलिक परिस्थिती, हवामान आणि लोकांच्या आवडीनुसार पदार्थांमध्ये बदल होतो. त्यामुळे प्रत्येक प्रांताचे নিজস্ব आणि वैशिष्ट्यपूर्ण पदार्थ आहेत.
2. मसाल्यांचा वापर: भारतीय जेवणात विविध प्रकारच्या मसाल्यांचा वापर केला जातो. मसाले केवळ चव वाढवत नाहीत, तर ते आरोग्यासाठीही गुणकारी असतात. उदाहरणार्थ, हळद, आले, लसूण, जिरे, धणे, मिरी यांचा वापर नियमितपणे केला जातो.
3. प्रादेशिक विविधता: भारतातील प्रत्येक राज्याचे खाद्यपदार्थ वेगळे आहेत. उत्तर भारतातील पदार्थांमध्ये तंदूर आणि करीचा वापर अधिक असतो, तर दक्षिण भारतात तांदूळ आणि डाळ यांचा वापर जास्त असतो. पूर्वेकडील राज्यांमध्ये मासे आणि भात यांचे प्रमाण अधिक असते, तर पश्चिम भारतात गोड आणि मसालेदार पदार्थांना अधिक महत्त्व दिले जाते.
4. आयुर्वेदिक महत्त्व: भारतीय पाकशास्त्रामध्ये आयुर्वेदामध्ये सांगितलेल्या नियमांचे पालन केले जाते. त्यामुळे जेवण केवळ चविष्टच नव्हे, तर आरोग्यवर्धकही असते. कोणत्या ऋतूमध्ये कोणते पदार्थ खावे, याचे मार्गदर्शन आयुर्वेदामध्ये दिलेले आहे.
5. सामाजिक आणि धार्मिक महत्त्व: भारतीय खाद्यसंस्कृतीमध्ये सामाजिक आणि धार्मिक परंपरांचा प्रभाव दिसतो. अनेक सण आणि समारंभांमध्ये विशिष्ट प्रकारचे पदार्थ बनवले जातात. उदाहरणार्थ, दिवाळीत लाडू आणि शंकरपाळी, होळीला पुरणपोळी, तर रमजानमध्ये शीर खुरमा बनवला जातो.

अधिक माहितीसाठी काही उपयुक्त लिंक्स:

• Indian Healthy Recipes - Indian Food Recipes
• 30 Cuisines of India - A Detailed Guide to Indian Food