भांडवलशाही व्यवस्थेची वैशिष्ट्ये लिहा?
-
खाजगी मालकी (Private Property):
उत्पादनाची साधने, मालमत्ता आणि व्यवसाय खाजगी व्यक्तींच्या मालकीचे असतात. व्यक्तींना त्यांची मालमत्ता वापरण्याचा, विकण्याचा आणि त्यावर नफा मिळवण्याचा अधिकार असतो.
-
मुक्त बाजारपेठ (Free Market):
किंमती आणि उत्पादन सरकारद्वारे नव्हे, तर मागणी आणि पुरवठा यांच्याद्वारे निर्धारित केले जाते. व्यवसायांना स्पर्धा करण्यास आणि ग्राहकांना निवड करण्यास मुभा असते.
-
नफा हेतू (Profit Motive):
व्यवसाय नफा कमावण्यासाठी चालवले जातात. नफा मिळवणे हे उत्पादनाचे आणि गुंतवणुकीचे मुख्य उद्दिष्ट असते.
-
स्पर्धा (Competition):
विविध उत्पादक आणि विक्रेते यांच्यात स्पर्धा असते, ज्यामुळे चांगले उत्पादन आणि कमी किमती मिळवण्यास मदत होते.
-
सरकारची मर्यादित भूमिका (Limited Government):
अर्थव्यवस्थेत सरकारचा हस्तक्षेप कमी असतो. सरकारचे काम फक्त नियम बनवणे आणि त्यांची अंमलबजावणी करणे असते.
-
गुंतवणूक आणि भांडवल संचय (Investment and Capital Accumulation):
नफ्यातून मिळालेला पैसा पुन्हा व्यवसायात गुंतवला जातो, ज्यामुळे भांडवल जमा होते आणि आर्थिक विकास होतो.
-
नव উদ্ভাবन (Innovation):
स्पर्धेमुळे नवीन वस्तू आणि सेवा निर्माण करण्याची प्रेरणा मिळते, ज्यामुळे तंत्रज्ञान आणि उत्पादन प्रक्रियेत सुधारणा होते.
- आर्थिक विकास
- उत्पादनात वाढ
- नवीन तंत्रज्ञान
- ग्राहकList साठी जास्त पर्याय
- असमानता (Inequality)
- गरिबी
- पर्यावरणाची हानी