निस्तार हक्क म्हणजे गावकऱ्यांसाठी असलेले पारंपरिक अधिकार. हे अधिकार त्यांना त्यांच्या उपजीविकेसाठी आवश्यक असलेल्या नैसर्गिक साधनसंपत्तीचा वापर करण्याचा हक्क देतात.

महत्व:

• उपजीविका: निस्तार हक्कामुळे गावकऱ्यांना त्यांच्या उपजीविकेसाठी आवश्यक असणारे लाकूड, गवत, आणि इतर नैसर्गिक उत्पादने मिळतात.
• पर्यावरण संरक्षण: स्थानिक लोकांना नैसर्गिक संसाधनांचे महत्त्व कळते आणि ते त्यांचे जतन करण्यासाठी प्रयत्न करतात.
• सामाजिक समता: हे हक्क गरीब आणि उपेक्षित लोकांना नैसर्गिक संसाधनांचा वापर करून त्यांची स्थिती सुधारण्यास मदत करतात.
• ग्रामविकास: निस्तार हक्कांमुळे गावकऱ्यांना त्यांच्या गावाच्या विकासासाठी एकत्र येऊन काम करण्याची संधी मिळते.

थोडक्यात, निस्तार हक्क गावकऱ्यांच्या जीवनाचा एक महत्त्वाचा भाग आहे, जो त्यांना नैसर्गिक संसाधनांचा वापर करून चांगले जीवन जगण्यास मदत करतो.

अधिक माहितीसाठी, आपण महाराष्ट्र शासनाच्या वेबसाईटला भेट देऊ शकता: https://maharashtra.gov.in/