नव कथा म्हणजे स्वातंत्र्योत्तर काळात (१९४७ नंतर) मराठी साहित्यात उदयास आलेली एक कथा प्रकार आहे. या कथेने पारंपरिक कथांपेक्षा वेगळे स्वरूप धारण केले आहे. नवकथेची काही प्रमुख वैशिष्ट्ये खालीलप्रमाणे:

1. कथेच्या विषयात बदल: नवकथेतून समाजातल्या सामान्य माणसांचे प्रश्न, त्यांची दु:खे आणि सुख-दु:खाच्या भावना व्यक्त केल्या गेल्या.
2. ग्रामीण जीवनाचे चित्रण: नवकथेत ग्रामीण भागातील जीवन, तेथील लोकांचे संघर्ष आणि निसर्गाचे वर्णन अधिक आढळते.
3. शैलीत नवीनता: नवकथेची भाषा साधी आणि सोपी असते. लेखकांनी बोलचालची भाषा वापरून कथा अधिक प्रभावी बनवली.
4. नाट्यमयता आणि संघर्ष: कथेत नाट्यमय प्रसंग आणि व्यक्तींमधील संघर्ष अधिक तीव्रतेने दाखवले जातात.
5. सामाजिक जाणीव: नवकथा समाजात रूढ असलेल्या चुकीच्या गोष्टींवर आणि अन्यायकारक प्रथांवर प्रकाश टाकते.

उदाहरण: अण्णाभाऊ साठे, शंकर पाटील, आणि रणजित देसाई यांच्या कथा नवकथेची उत्तम उदाहरणे आहेत.

अधिक माहितीसाठी:

• मराठी नवकथेची वाटचाल बुकगंगा