मूळव्याध (Piles) साठी काही आयुर्वेदिक आणि घरगुती उपाय खालीलप्रमाणे आहेत. हे उपाय ५९ वर्षे वयाच्या व्यक्तीसाठी उपयुक्त ठरू शकतात:
आयुर्वेदिक उपाय:

• त्रिफळा चूर्ण: त्रिफळा चूर्ण मूळव्याधीसाठी उत्तम मानले जाते. त्रिफळामध्ये हरीतकी, बिभीतकी आणि আমলकी असते. हे चूर्ण बद्धकोष्ठता कमी करते आणि पचन सुधारते.
  • सेवन करण्याची पद्धत: १ चमचा त्रिफळा चूर्ण रात्री झोपण्यापूर्वी गरम पाण्यासोबत घ्यावे.
• अर्शोघ्नी वटी: ही आयुर्वेदिक गोळी मूळव्याधीच्या उपचारासाठी वापरली जाते.
  • सेवन करण्याची पद्धत: १-२ गोळ्या दिवसातून दोन वेळा पाण्यासोबत घ्याव्यात.
  • टीप: डॉक्टरांच्या सल्ल्यानेच या गोळ्या घ्याव्यात.
• कळ्य़ाचा पाला: कळ्य़ाचा पाला मूळव्याधीसाठी गुणकारी असतो.
  • उपयोग: कळ्य़ाच्या पाल्याचा रस काढून घ्या आणि तो प्या.

घरगुती उपाय:

• पुरेसे पाणी प्या: दिवसभर भरपूर पाणी प्यावे, ज्यामुळे मल নরম होण्यास मदत होते आणि बद्धकोष्ठता टाळता येते.
• आहारात बदल: फायबरयुक्त (Fiber) पदार्थांचे सेवन वाढवा. फळे, भाज्या, आणि कडधान्ये आहारात घ्या.
• बडीशेप: बडीशेप रात्रभर पाण्यात भिजवून ठेवा आणि सकाळी ते पाणी प्या.
• एलोवेरा (कोरफड): एलोवेरा जेल मूळव्याधीच्या ठिकाणी लावल्यास आराम मिळतो.
• गरम पाण्याची Sitz Bath: टबमध्ये गरम पाणी घेऊन त्यात १५-२० मिनिटे बसा. यामुळे त्या भागातील रक्तप्रवाह सुधारतो आणि आराम मिळतो.
• नारळ तेल: नारळ तेल लावल्याने मूळव्याधीच्या भागाला आराम मिळतो आणि التهاب कमी होतो.

इतर सूचना:

• जास्त मसालेदार आणि तेलकट पदार्थ टाळा.
• धूम्रपान आणि मद्यपान टाळा.
• नियमित व्यायाम करा.

जर मूळव्याधीचा त्रास जास्त असेल, तर डॉक्टरांचा सल्ला घेणे आवश्यक आहे.