उत्तर एआय (Uttar AI) उत्तर देत आहे:

संत ज्ञानेश्वर महाराजांच्या 'घनु वाजे' या विरहिणीचा भावार्थ असा आहे:

घनु वाजे घुणघुणा । वारा वाजे रुणझुणा । भवतारकु हा कान्हा । वेगीं भेटवा कां॥

भावार्थ:

'घनु वाजे घुणघुणा' म्हणजे ढग जोरजोरात वाजत आहे आणि 'वारा वाहे सनसना' म्हणजे वारासुद्धा वेगाने वाहत आहे. हे दोन्ही आवाज विरहिणीच्या मनात अधिक दुःख निर्माण करत आहेत.

भावार्थ:

"घनु वाजे घोर, हृदयीं लागे ठिणगी"

गडगडणाऱ्या मेघांचा आवाज ऐकून माझ्या हृदयात विरहाचा जळजळीत वेदना निर्माण होतात.

"बहुतां गगनीं गर्जनु घालुनी, कें उपरिजीं चालला"

आकाशात सतत गडगडाट होत आहे, पण या गडगडाटाने मला आणखीच अस्वस्थ वाटत आहे.

"जेथुनीं बोलावें तंथे बोलावें, तरी या मज भेटीसी"

जिथून बोलवायचंय, तिथूनच बोलावं; म्हणजेच देवाने माझं आर्जव ऐकून मला भेटायला यावं.

"तुजविण मज नाहि रे ठाव, सांडिली सर्व चतुराई"

तुझ्याविना (ईश्वराविना) मला कुठेही शांती मिळत नाही, माझी सारी चतुराई, सारे उपाय निरुपयोगी ठरले आहेत.

सारांश:

ही विरहिणी संत ज्ञानेश्वरांनी आत्म्याची परमात्म्याशी होणारी तगमग, त्याच्याविना होणारी व्याकुळता आणि त्याला मिळविण्यासाठी होणारी तडफड याचे अत्यंत सुंदर चित्रण करते. भक्ताच्या हृदयातील व्याकूळता, ईश्वरप्रेमातील तीव्रता, आणि विरहामुळे होणारी असह्य तडफड यांचे दर्शन या अभंगातून घडते.

हा अभंग साध्या शब्दांत ईश्वराच्या विरहाची वेदना, भक्तीची उत्कटता आणि आत्म्याची परमात्म्याशी होण्याची तडफड यांचे उत्कृष्ट दर्शन घडवतो.