1. अंतर्गत कलह: बहामनी राज्यामध्ये सतत अंतर्गत कलह आणि संघर्ष होत होते. अमीर आणि सरदार यांच्यातील सत्तास्पर्धा, जातीय तेढ आणि धार्मिक वाद यामुळे राज्यात अस्थिरता निर्माण झाली होती.

2. विजयनगर साम्राज्यासोबत संघर्ष: बहामनी राज्याला शक्तिशाली विजयनगर साम्राज्यासोबत सतत संघर्ष करावा लागत होता. या संघर्षांमुळे राज्याची आर्थिक आणि लष्करी शक्ती क्षीण झाली.

3. प्रादेशिक अस्मिता: बहामनी राज्यामध्ये विविध प्रादेशिक अस्मितांचे लोक होते. त्यांच्यात एकजूट नसल्यामुळे राज्याची शक्ती कमी झाली.

4. दुर्बल शासक: बहामनी राज्याचे काही शासक दुर्बल आणि अकार्यक्षम होते. त्यामुळे ते राज्याची व्यवस्था व्यवस्थितपणे चालवू शकले नाहीत.

5. साम्राज्याची विभागणी: 1518 मध्ये बहामनी साम्राज्य पाच लहान राज्यांमध्ये विभागले गेले:

 * अहमदनगरची निजामशाही

 * विजापूरची आदिलशाही

 * गोवळकोंड्याची कुतुबशाही

 * वऱ्हाडची इमादशाही

 * बिदरची बरीदशाही

या विभाजनामुळे बहामनी राज्याची शक्ती आणखी कमी झाली आणि त्याचा ऱ्हास झाला.

6. आर्थिक अडचणी: बहामनी राज्याला सततच्या युद्धांमुळे आणि अंतर्गत कलहांमुळे आर्थिक अडचणींचा सामना करावा लागला. त्यामुळे राज्याची आर्थिक स्थिती खालावली.

या अनेक कारणांमुळे बहामनी राज्याचा हळू हळू ऱ्हास झाला आणि ते अनेक लहान राज्यांमध्ये विभागले गेले.

बहमनी राज्याच्या ऱ्हासाची कारणे खालीलप्रमाणे आहेत:

1. দুর্বল उत्तराधिकारी: मुहम्मद शाह तृतीय याच्यानंतर बहमनी राज्याला दुर्बळ उत्तराधिकारी मिळाले, ज्यामुळे राज्याची प्रशासकीय पकड ढिली झाली.
2. प्रांतीय सरदारांचे बंड: प्रांतीय सरदारांनी आपली सत्ता वाढवण्यासाठी बंडखोरी केली, ज्यामुळे राज्यामध्ये अस्थिरता निर्माण झाली.
3. वारंवार युद्धे: विजयनगरच्या राज्याबरोबर सतत युद्धे होत राहिल्याने बहमनी राज्याची आर्थिक आणि लष्करी ताकद कमी झाली.
4. दख्खनच्या सरदारांमधील संघर्ष: दख्खनच्या सरदारांमध्ये सतत अंतर्गत संघर्ष होत राहिल्यामुळे राज्यामध्ये फूट पडली.
5. मोहम्मद गावानचा वध: मुहम्मद गावान हा एक सक्षम प्रशासक होता, परंतु त्याच्या वधानंतर परिस्थिती अधिक बिघडली आणि त्याचे दूरगामी परिणाम झाले.

या कारणांमुळे बहमनी राज्याचे विघटन झाले आणि ते पाच स्वतंत्र राज्यांमध्ये विभागले गेले: अहमदनगरची निजामशाही, विजापूरची आदिलशाही, गोवळकोंड्याची कुतुबशाही, बेरारची इमादशाही आणि बिदरची बरीदशाही.
अधिक माहितीसाठी, आपण ही वेबसाईट्स पाहू शकता:

• इंडियन हिस्ट्री बुक्स - बहमनी साम्राज्याचा ऱ्हास (इंग्रजीमध्ये)
• IAS ज्ञान - विजयनगर साम्राज्याचा उदय (इंग्रजीमध्ये)