गणपती बाप्पाला एकदंत नाव कसे पडले?
गणपती बाप्पाला 'एकदंत' हे नाव पडण्यामागे अनेक कथा आहेत, त्यापैकी काही प्रमुख कथा खालीलप्रमाणे आहेत:
- परशुरामाशी युद्ध:
एकदा परशुराम कैलास पर्वतावर भगवान शंकरांना भेटायला आले होते. त्यावेळी गणेश पहारेकरी म्हणून दारात उभे होते. गणेशाने परशुरामांना शंकरांना भेटण्यास मज्जाव केला, कारण शंकर त्यावेळी विश्रांती घेत होते. या गोष्टीमुळे परशुराम क्रोधित झाले आणि त्यांनी गणेशासोबत युद्ध केले. या युद्धात परशुरामांनी आपल्या परशुने (कुऱ्हाड) गणेशावर वार केला. हे शस्त्र भगवान शंकराने परशुरामांना दिले होते, त्यामुळे गणेशाने त्या शस्त्राचा आदर करण्यासाठी स्वतःचा एक दात तोडून टाकला. त्यामुळे त्यांना एकदंत असे नाव पडले.
- महाभारताची कथा:
महाभारताची कथा लिहिण्यासाठी महर्षि व्यासांना एका लेखकाची गरज होती, जो अखंडपणे कथा लिहू शकेल. गणपतीने ही जबाबदारी स्वीकारली, पण त्यांनी अट घातली की लेखणी एकदा सुरु झाल्यावर मध्ये थांबता कामा नये. व्यासमुनींनीही अट घातली की, प्रत्येक श्लोक समजून उमजूनच लिहावा. लिहिताना गणपतीचा दात तुटला, त्यामुळे त्यांनी तुटलेल्या दातानेच लेखन चालू ठेवले. त्यामुळे ते एकदंत म्हणून ओळखले जाऊ लागले.
- शक्ती आणि त्यागाचे प्रतीक:
'एकदंत' हे नाव शक्ती आणि त्यागाचे प्रतीक आहे. गणपती हे बुद्धी आणि विद्येचे देवता आहेत. एक दात तुटलेला असूनही त्यांनी ज्ञानार्जनाचे कार्य पूर्ण केले, हे त्यांच्याgig शक्ती आणि त्यागाचे उदाहरण आहे.
या विविध कथांमुळे गणपतीला 'एकदंत' हे नाव मिळाले आणि ते आजही प्रसिद्ध आहे.