कायदा
भारत
मानवाधिकार
२. मानवािधकारां´या संर©णासाठी भारतात उपलÅध असलेÊया यंĝणांची मािहती थोड¯यात िलहा.?
1 उत्तर
1
answers
२. मानवािधकारां´या संर©णासाठी भारतात उपलÅध असलेÊया यंĝणांची मािहती थोड¯यात िलहा.?
0
Answer link
भारतामध्ये मानवाधिकारांच्या संरक्षणासाठी अनेक यंत्रणा उपलब्ध आहेत. त्यापैकी काही प्रमुख यंत्रणा खालीलप्रमाणे आहेत:
-
राष्ट्रीय मानवाधिकार आयोग (National Human Rights Commission - NHRC):
-
हा आयोग मानवाधिकार उल्लंघनाच्या तक्रारींची चौकशी करतो.
-
पीडितांना नुकसान भरपाई देण्याची शिफारस करतो.
-
मानवाधिकार संरक्षणासाठी सरकारला शिफारसी करतो.
-
-
राज्य मानवाधिकार आयोग (State Human Rights Commission - SHRC):
-
प्रत्येक राज्यामध्ये राज्य मानवाधिकार आयोग आहे.
-
राज्यातील मानवाधिकार उल्लंघनाच्या प्रकरणांची चौकशी करणे हे त्यांचे कार्य आहे.
-
-
न्यायपालिका (Judiciary):
-
उच्च न्यायालय (High Court) आणि सर्वोच्च न्यायालय (Supreme Court) मानवाधिकार उल्लंघनाच्या विरोधात याचिका स्वीकारतात.
-
बंदी प्रत्यक्षीकरण (Habeas Corpus), परमादेश (Mandamus), प्रतिषेध (Prohibition), उत्प्रेषण (Certiorari) आणि अधिकार पृच्छा (Quo Warranto) यांसारखे अधिकार वापरून नागरिकांच्या मूलभूत हक्कांचे संरक्षण करतात.
-
-
राष्ट्रीय महिला आयोग (National Commission for Women - NCW):
-
हा आयोग महिलांच्या हक्कांसाठी काम करतो.
-
महिलांवरील अन्याय आणि अत्याचाराच्या तक्रारींची दखल घेऊन त्यांचे निवारण करतो.
-
-
राष्ट्रीय अनुसूचित जाती आयोग (National Commission for Scheduled Castes - NCSC):
-
अनुसूचित जातींच्या हक्कांचे संरक्षण करतो.
-
त्यांच्यावरील अत्याचाराच्या तक्रारींची चौकशी करतो.
-
-
राष्ट्रीय अनुसूचित जमाती आयोग (National Commission for Scheduled Tribes - NCST):
-
अनुसूचित जमातींच्या हक्कांचे संरक्षण करतो.
-
त्यांच्यावरील अत्याचाराच्या तक्रारींची चौकशी करतो.
-
-
बाल हक्क संरक्षण आयोग (Commission for Protection of Child Rights - NCPCR):
-
हा आयोग बालकांच्या हक्कांचे संरक्षण करतो.
-
बालकांवरील अत्याचार आणि शोषणाच्या तक्रारींची दखल घेतो.
-
याव्यतिरिक्त, अनेक अशासकीय संस्था (NGOs) मानवाधिकार संरक्षणासाठी कार्यरत आहेत.