नव-सार्वजनिकता ही संकल्पना सार्वजनिक क्षेत्राच्या पारंपरिक कल्पनांना आव्हान देते. हे पारंपरिक सार्वजनिक क्षेत्र सरकारद्वारे चालवले जाते आणि लोकांच्या गरजा पूर्ण करते. नव-सार्वजनिकता या पारंपरिक दृष्टिकोनात बदल सुचवते.

नव-सार्वजनिकतेची वैशिष्ट्ये:

• सहभागी शासन (Participatory Governance): नागरिकांना निर्णय प्रक्रियेत सक्रियपणे सहभागी करणे.
• उत्तरदायित्व (Accountability): सरकारी संस्था आणि अधिकारी त्यांच्या कृतींसाठी जबाबदार असले पाहिजेत.
• पारदर्शकता (Transparency): सरकारची कामे आणि निर्णय लोकांना माहीत असणे आवश्यक आहे.
• तंत्रज्ञानाचा वापर (Use of Technology): सरकारी सेवा सुधारण्यासाठी तंत्रज्ञानाचा उपयोग करणे.
• खाजगी क्षेत्रासोबत भागीदारी (Partnership with Private Sector): सार्वजनिक उद्दिष्ट्ये साध्य करण्यासाठी खाजगी क्षेत्रासोबत सहयोग करणे.

उदाहरण:

माहितीचा अधिकार (Right to Information - RTI) हे नव-सार्वजनिकतेचे एक उत्तम उदाहरण आहे. RTI मुळे नागरिकांना सरकारी कामांबद्दल माहिती मिळवण्याचा हक्क आहे, ज्यामुळे शासनामध्ये पारदर्शकता आणि उत्तरदायित्व वाढते.

संदर्भ:

1. नवीन सार्वजनिक व्यवस्थापन: संकल्पना आणि दृष्टीकोन (Your Article Library)