पारंपरिक पद्धती आणि नवसंकल्पना ह्या दोन्ही गोष्टी एकमेकांना complementary (पूरक) आहेत.

पारंपरिक पद्धती:

• पारंपरिक पद्धती म्हणजेTest of Time (वेळेच्या कसोटीवर उतरलेल्या) पद्धती. त्या भूतकाळातील अनुभवांवर आधारित असतात.
• ह्या पद्धतींमध्ये सुरक्षा आणि स्थिरता अधिक असते.
• उदाहरणार्थ: शेतीमध्ये पारंपरिक बियाण्यांचा वापर करणे, पारंपरिक बांधकाम पद्धती, पारंपरिक शिक्षण पद्धती.

नवसंकल्पना:

• नवसंकल्पना म्हणजे नवीन विचार, पद्धती, किंवा तंत्रज्ञान.
• ह्या पद्धती अधिक प्रभावी, जलद आणि सोप्या असू शकतात.
• उदाहरणार्थ: आधुनिक शेती तंत्रज्ञान (ड्रिप इरिगेशन), 3D प्रिंटिंग, ऑनलाइन शिक्षण.

दोघांमधील समन्वय:

• अनेकदा पारंपरिक पद्धतींमध्ये सुधारणा करून नवसंकल्पना निर्माण होतात.
• नवसंकल्पनांचा वापर करताना पारंपरिक ज्ञानाचा आधार घेणे महत्त्वाचे असते.
• उदाहरणार्थ: पारंपरिक शेतीत ड्रोन तंत्रज्ञानाचा वापर, पारंपरिक हस्तकला उद्योगात नवीन डिझाइनचा वापर.

अशा प्रकारे पारंपरिक पद्धती आणि नवसंकल्पना यांचा योग्य समन्वय साधून विकास साधता येतो.