2 उत्तरे
2
answers
ग्राहकांच्या अधिकार, कर्तव्य व जबाबदाऱ्या काय आहेत?
0
Answer link
ग्राहकांचे अधिकार, कर्तव्ये आणि जबाबदाऱ्या
ग्राहकांचे अधिकार, कर्तव्ये आणि जबाबदाऱ्या खालीलप्रमाणे आहेत:
अधिकार:
- सुरक्षिततेचा अधिकार: जीवघेण्या आणि आरोग्यासाठी हानिकारक वस्तू व सेवांपासून संरक्षण मिळवण्याचा अधिकार.
- माहितीचा अधिकार: वस्तू व सेवांची गुणवत्ता, प्रमाण, शुद्धता, दर्जा आणि किंमत याबद्दल माहिती मिळवण्याचा अधिकार, जेणेकरून ग्राहकाला योग्य निवड करता येईल.
- निवडीचा अधिकार: स्पर्धात्मक किमतीत विविध वस्तू व सेवा उपलब्ध असणे आणि त्यातून निवड करण्याची मुभा असणे.
- ऐकले जाण्याचा अधिकार: ग्राहकांच्या हितांचे संरक्षण करण्यासाठी योग्य ठिकाणी प्रतिनिधित्व मिळण्याचा अधिकार; तसेच त्यांची गाऱ्हाणी ऐकून घेतली जावीत.
- निवारण मिळवण्याचा अधिकार: अनुचित व्यापार पद्धती, गैरव्यवहार किंवा ग्राहकांचे शोषण झाल्यास त्याविरुद्ध निवारण मिळवण्याचा अधिकार.
- ग्राहक शिक्षणाचा अधिकार: ग्राहकाला वस्तू व सेवा खरेदी करताना जागरूक आणि माहितीपूर्ण निर्णय घेण्यासाठी आवश्यक ज्ञान आणि कौशल्ये प्राप्त करण्याचा अधिकार.
कर्तव्ये:
- खरेदी करताना वस्तू व सेवांची गुणवत्ता तपासणे.
- वस्तू व सेवांविषयी योग्य माहिती मिळवणे.
- खरेदीची पावती (bill) घेणे.
- वस्तू वापरताना उत्पादकाने दिलेल्या सूचनांचे पालन करणे.
- आपल्या तक्रारी व समस्या संबंधित प्राधिकरणाकडे नोंदवणे.
- पर्यावरणाचे रक्षण करणे.
जबाबदाऱ्या:
- जागरूक ग्राहक असणे.
- खरेदी करताना सतर्क राहणे.
- Standards (ISI, Agmark) पाहून वस्तू खरेदी करणे.
- वस्तू व सेवांच्या खरेदीमध्ये फसवणूक झाल्यास, त्याबद्दल तक्रार करणे.
ग्राहक संरक्षण कायदा, 2019 अंतर्गत, ग्राहकांना हे अधिकार, कर्तव्ये आणि जबाबदाऱ्या प्रदान करण्यात आले आहेत.
अधिक माहितीसाठी, आपण खालील संकेतस्थळांना भेट देऊ शकता: