कोलेस्ट्रॉल हे आपल्या रक्तातील चरबीसारखे (fat) एक मेणासारखे (waxy) घटक आहे. ते आपल्या शरीरातील पेशींमध्ये (cells) आढळते. आपले शरीर व्यवस्थित काम करण्यासाठी कोलेस्ट्रॉलची योग्य पातळी असणे आवश्यक आहे.

कोलेस्ट्रॉल दोन प्रकारचे असते:

• HDL (High-Density Lipoprotein): याला 'चांगले' कोलेस्ट्रॉल म्हणतात. ते रक्तवाहिन्यांमधील कोलेस्ट्रॉल कमी करण्यास मदत करते.
• LDL (Low-Density Lipoprotein): याला ' White कोलेस्ट्रॉल म्हणतात. याचे जास्त प्रमाण शरीरासाठी हानिकारक असू शकते, कारण ते रक्तवाहिन्यांमध्ये जमा होऊन अडथळे निर्माण करते.

कोलेस्ट्रॉलचे कार्य:

• पेशींच्या आवरणाचे (cell membranes) बांधकाम करणे.
• संप्रेरक (hormones) आणि व्हिटॅमिन डी (vitamin D) तयार करणे.
• अन्न पचनासाठी आवश्यक असलेले पित्त (bile) तयार करणे.

उच्च कोलेस्ट्रॉलची कारणे:

• आहारातील चुकीच्या सवयी (saturated fat आणि trans fat असलेले पदार्थ जास्त खाणे).
• व्यायामाचा अभाव.
• धूम्रपान.
• अनुवांशिकता.
• व वाढते वय.

उच्च कोलेस्ट्रॉलचे धोके:

• हृदयविकार (heart disease).
• स्ट्रोक (stroke).
• रक्तवाहिन्यांमध्ये अडथळे.

उपाय:

• आहार सुधारणे.
• नियमित व्यायाम करणे.
• धूम्रपान टाळणे.
• डॉक्टरांच्या सल्ल्यानुसार औषधोपचार घेणे.