सामाजिक क्षेत्रात वावरताना मानापमान,राग,लोभ,आरोप,प्रत्यारोपहोणारच,वैचारिक मतभेद तर अपरिहार्य परंतु अनेक अडचणींना तोंड देऊन जे काही टिकून राहते ते म्हणजे संघटना.त्यामुळे संघटित रहा… संघर्ष करा…विकास घडवा…!!!आपलाही आणि समाजाचाही.

            राष्ट्रसंत तुकडोजी महाराजांनी ग्रामगीता या ग्रंथात दोन ओळीत संघटनेचे महत्व व्यापकतेने विषद केले आहे.ते म्हणतात….

“हत्तीस आवरी गवती दोर !

मुंग्याही सर्पास करती जर्जर !!

रानकुत्रे संघटोनी हुशार !

व्याघ्रसिंहासी फाडती !!

यावरुन मानवाच्या जीवनात संघटनेचे महत्त्व किती मोठे आहे हे आपण समजू शकतो.असे म्हणतात की,मनुष्य हा समाजशील प्राणी आहे.समाजात (समूह) राहूनच मानवाचा सर्वांगीण विकास होत असतो.त्याच्या व्यक्तीमत्वाला विविध कंगोरे फुटून त्याचे व्यक्तिमत्त्व बहरत असते.जो माणूस समाजशील नसतो तो कितीही बुद्धिवान आणि श्रीमंत असला तरी एका विशिष्ट मर्यादेच्या पलिकडे जाऊन समाजाला त्याचा काहीही उपयोग होत नाही.म्हणूनच प्रत्येकाच्या समाज जीवनात संघटनेचे अनन्यसाधारण असे महत्व आहे.

संघटन (Organization):

संघटनेची काही वैशिष्ट्ये:

• Ortak hedef ( Ortak hedef ): संघटनेतील लोकांचे एक समान ध्येय असते.
• İş bölümü ( İş bölümü ): काम व्यवस्थित करण्यासाठी विभागणी केली जाते.
• Yönetim ( Yönetim ): संघटनेचे कामकाज सुरळीत चालण्यासाठी एक व्यवस्थापन प्रणाली असते.
• Koordinasyon ( Koordinasyon ): संघटनेतील लोकांमध्ये समन्वय असणे आवश्यक आहे.

संघटनेचे प्रकार:

• Formal Organization (औपचारिक संघटन)
• İnformal Organization (अनौपचारिक संघटन)

संघटनेचे महत्त्व:

• संघटनेमुळे कामे जलद आणि कार्यक्षमतेने पूर्ण होतात.
• Manfaatları artırır ( Manfaatları artırır ).
• संघटनेमुळे लोकांना एकत्र काम करण्याची संधी मिळते.

अधिक माहितीसाठी:

• NIOS - व्यवसाय अध्ययन (Business Studies)