संगीत ध्वनिकी

सा रे ग म प ध नि या स्वरांच्या वारंवारिता आपापसात कोणत्या सूत्राने जोडल्या गेल्या आहेत?

1 उत्तर
1 answers

सा रे ग म प ध नि या स्वरांच्या वारंवारिता आपापसात कोणत्या सूत्राने जोडल्या गेल्या आहेत?

0

भारतीय शास्त्रीय संगीतातील सा रे ग म प ध नि या स्वरांच्या वारंवारिता (frequencies) एकमेकांशी एका विशिष्ट गणिताच्या सूत्राने जोडलेल्या आहेत. हे सूत्र 'शास्त्रशुद्ध स्वरस्थाना'वर आधारित आहे.

या स्वरांची वारंवारिता खालीलप्रमाणे असते:
  1. सा (Sa): षड्ज - ही मूळ वारंवारिता आहे. याला १ मानले जाते.
  2. रे (Re): रिषभ - सा च्या वारंवारितेच्या ९/८ पट.
  3. ग (Ga): गंधार - सा च्या वारंवारितेच्या ५/४ पट.
  4. म (Ma): मध्यम - सा च्या वारंवारितेच्या ४/३ पट.
  5. प (Pa): पंचम - सा च्या वारंवारितेच्या ३/२ पट.
  6. ध (Dha): धैवत - सा च्या वारंवारितेच्या ५/३ पट.
  7. नि (Ni): निषाद - सा च्या वारंवारितेच्या १५/८ पट.

या वारंवारिता 'सप्तक' नावाच्या एका विशिष्ट क्रमाने मांडलेल्या असतात. सा पासून सुरू होऊन नि पर्यंत स्वर चढत्या क्रमाने जातात आणि नंतर पुन्हा सा येतो, जो पुढील सप्तकातील असतो.

अधिक माहितीसाठी, आपण खालील लिंकला भेट देऊ शकता:

उत्तर लिहिले · 25/3/2025
कर्म · 2200

Related Questions

ध्वनी परावर्तनाचे तुमच्या ओळखीचे दोन उपयोग सांगा?
ध्वनीची निर्मिती कशी होते?
शुद्ध स्वरांची कंपन संख्या कमी होण्याचे कारण काय आहे?
चित्रपटगृहाच्या आतल्या बाजूचे तुम्ही निरीक्षण केले असेल, तर तेथे प्रतिध्वनी कमी करण्यासाठी कोणते उपाय योजलेले दिसतात?
चित्रपटगृहाच्या आतल्या बाजूचे तुम्ही निरीक्षण केले असेलच, तेथे निनाद कमी करण्यासाठी कोणते उपाय केलेले दिसतात?
ध्वनी म्हणजे काय, एका वाक्यात?
ध्वनी परावर्तनाचे तुमच्या ओळखीचे कोणतेही दोन उपयोग लिहा. चित्रपटगृहाच्या आतील बाजूचे निरीक्षण करून चित्रपटगृहात निनाद का निर्माण होतो?