संगीत
ध्वनिकी
सा रे ग म प ध नि या स्वरांच्या वारंवारिता आपापसात कोणत्या सूत्राने जोडल्या गेल्या आहेत?
1 उत्तर
1
answers
सा रे ग म प ध नि या स्वरांच्या वारंवारिता आपापसात कोणत्या सूत्राने जोडल्या गेल्या आहेत?
0
Answer link
भारतीय शास्त्रीय संगीतातील सा रे ग म प ध नि या स्वरांच्या वारंवारिता (frequencies) एकमेकांशी एका विशिष्ट गणिताच्या सूत्राने जोडलेल्या आहेत. हे सूत्र 'शास्त्रशुद्ध स्वरस्थाना'वर आधारित आहे.
या स्वरांची वारंवारिता खालीलप्रमाणे असते:
- सा (Sa): षड्ज - ही मूळ वारंवारिता आहे. याला १ मानले जाते.
- रे (Re): रिषभ - सा च्या वारंवारितेच्या ९/८ पट.
- ग (Ga): गंधार - सा च्या वारंवारितेच्या ५/४ पट.
- म (Ma): मध्यम - सा च्या वारंवारितेच्या ४/३ पट.
- प (Pa): पंचम - सा च्या वारंवारितेच्या ३/२ पट.
- ध (Dha): धैवत - सा च्या वारंवारितेच्या ५/३ पट.
- नि (Ni): निषाद - सा च्या वारंवारितेच्या १५/८ पट.
या वारंवारिता 'सप्तक' नावाच्या एका विशिष्ट क्रमाने मांडलेल्या असतात. सा पासून सुरू होऊन नि पर्यंत स्वर चढत्या क्रमाने जातात आणि नंतर पुन्हा सा येतो, जो पुढील सप्तकातील असतो.
अधिक माहितीसाठी, आपण खालील लिंकला भेट देऊ शकता: