1 उत्तर
1
answers
स्फीती: कारण, परिणाम व उपाय. यावर माहिती लिहा.
0
Answer link
महागाई (Inflation): कारणे, परिणाम आणि उपाय
महागाई म्हणजे वस्तू आणि सेवांच्या किमतीत सतत वाढ होणे.
महागाईची कारणे:
- मागणी वाढणे: लोकांकडे जास्त पैसा असल्यास, ते जास्त वस्तू आणि सेवा खरेदी करतात, त्यामुळे मागणी वाढते आणि किमती वाढतात.
- उत्पादन खर्च वाढणे: कच्चा माल, कामगारांचे वेतन आणि इतर खर्च वाढल्यास, वस्तू आणि सेवांची किंमत वाढते.
- पुरवठा कमी होणे: नैसर्गिक आपत्ती, युद्ध किंवा इतर कारणांमुळे वस्तू आणि सेवांचा पुरवठा कमी झाल्यास, किमती वाढतात.
- सरकारी धोरणे: सरकारचे कर, नियम आणि इतर धोरणे महागाई वाढवू शकतात.
महागाईचे परिणाम:
- क्रयशक्ती कमी होणे: महागाईमुळे लोकांच्या पैशाची किंमत कमी होते, त्यामुळे ते कमी वस्तू आणि सेवा खरेदी करू शकतात.
- गुंतवणुकीवर परिणाम: महागाईमुळे गुंतवणुकीवर नकारात्मक परिणाम होतो, कारण लोकांना खात्री नसते की त्यांचे पैसे सुरक्षित राहतील.
- सामाजिक अशांती: महागाईमुळे गरीब आणि मध्यमवर्गी लोकांमध्ये असंतोष निर्माण होतो, ज्यामुळे सामाजिक अशांती वाढू शकते.
- आर्थिक अस्थिरता: महागाईमुळे अर्थव्यवस्थेत अस्थिरता निर्माण होते, ज्यामुळे विकास मंदावतो.
महागाईवर उपाय:
- मागणी कमी करणे: सरकार कर वाढवून किंवा खर्च कमी करून लोकांकडील पैसा कमी करू शकते.
- पुरवठा वाढवणे: सरकार वस्तू आणि सेवांचा पुरवठा वाढवण्यासाठी उपाय करू शकते, जसे की उत्पादन वाढवणे आणि आयात करणे.
- व्याजदर वाढवणे: रिझर्व्ह बँक ऑफ इंडिया (RBI) व्याजदर वाढवून महागाई नियंत्रित करू शकते.
- सरकारी खर्च कमी करणे: सरकारने अनावश्यक खर्च कमी करून वित्तीय तूट कमी करावी.
महागाई एक जटिल समस्या आहे, ज्यावर नियंत्रण ठेवण्यासाठी सरकार आणि रिझर्व्ह बँकेला अनेक उपाययोजना कराव्या लागतात.
अधिक माहितीसाठी आपण खालील संकेतस्थळांना भेट देऊ शकता: