2 उत्तरे
2
answers
लोकमतात बदल घडवून आणणारे घटक कोणते?
0
Answer link
लोकमत हे तात्पुरते व विशिष्ट प्रसंगापुरते मर्यादित असते. ते कधीही स्थिर किंवा कायमस्वरूपी नसते त्यात नेहमी बदल होत असतो. लोकमतात बदल घडण्याची कारणे अभ्यासकांनी नोंदविलेली आहेत. लोकमतात झालेल्या बदलातून सत्ताबदल होत असतो उदा. २०१४ च्या १६ व्या लोकसभेत काँग्रेस पक्षाचा पराभव होऊन भारतीय जनता पक्ष सत्तेवर आलेला दिसतो हा लोकमतातील बदल मानता येईल. रस्किनच्या मते, प्रत्येक चित्राचे व ग्रंथाचे चाहते अलग अलग असतात त्याप्रमाणे प्रत्येक प्रसंगात विविध प्रकारचे लोकमत व्यक्त होते. त्यामुळे लोकमत बदलाची पुढील कारणे व घटक सांगता येतात.
१) परिस्थितीतील बदल
२) नेतृत्वाचा प्रभाव
३) घटनांचा प्रभाव
४) संसूचन माध्यमाचा प्रभाव
0
Answer link
लोकमतात बदल घडवून आणणारे अनेक घटक आहेत, त्यापैकी काही प्रमुख घटक खालीलप्रमाणे आहेत:
1. शिक्षण आणि जागरूकता:
- शिक्षणामुळे लोकांना योग्य माहिती मिळते आणि त्यांची विचार करण्याची क्षमता वाढते.
- जागरूकता अभियानांमुळे लोकांना सामाजिक आणि राजकीय समस्यांची जाणीव होते.
2. प्रसार माध्यमे (Media):
- वृत्तपत्रे, दूरदर्शन, रेडिओ आणि इंटरनेट हे माहिती आणि विचार प्रसारित करण्याचे महत्त्वाचे माध्यम आहेत.
- प्रसार माध्यमांद्वारे लोकांच्या मनात नवीन विचार आणि कल्पना रुजवल्या जातात.
3. सामाजिक चळवळी:
- सामाजिक चळवळींमुळे लोकांचे लक्ष विशिष्ट समस्यांकडे वेधले जाते.
- या चळवळींमुळे लोकांना एकत्र येऊन आपल्या मागण्यांसाठी आवाज उठवण्याची प्रेरणा मिळते.
4. राजकीय पक्ष आणि नेते:
- राजकीय पक्ष आणि नेते आपल्या विचारधारा आणि धोरणे लोकांपर्यंत पोहोचवतात.
- ते निवडणुकीच्या वेळी लोकमताला प्रभावित करण्याचा प्रयत्न करतात.
5. सामाजिक आणि आर्थिक बदल:
- समाजात आणि अर्थव्यवस्थेत होणारे बदल लोकांच्या जीवनावर परिणाम करतात.
- उदाहरणार्थ, बेरोजगारी वाढल्यास लोकांचा सरकारवरील विश्वास कमी होऊ शकतो.
6. जागतिकीकरण:
- जागतिकीकरणामुळे जगभरातील संस्कृती आणि विचारांची देवाणघेवाण होते.
- यामुळे लोकांच्या मनात नवीन दृष्टिकोन निर्माण होतात.
7. तंत्रज्ञान:
- तंत्रज्ञानामुळे लोकांना माहिती मिळवणे आणि आपले विचार व्यक्त करणे सोपे झाले आहे.
- सोशल मीडियामुळे लोक एकमेकांशी सहजपणे कनेक्ट होऊ शकतात आणि आपले मत व्यक्त करू शकतात.