
स्वमत
जैविक घटक:
- आनुवंशिकता: काही लोकांमध्ये स्वभावानेच अधिक स्व-नियंत्रण क्षमता असते.
- मेंदूची रचना: मेंदूचा 'प्रीफ्रंटल कॉर्टेक्स' (Prefrontal cortex) भाग स्व-नियंत्रणासाठी महत्त्वाचा असतो. या भागाच्या कार्यात अडचणी असल्यास स्व-नियंत्रण कमी होऊ शकते.
मानसिक घटक:
- तणाव: जास्त तणावामुळे स्व-नियंत्रण कमी होते.
- भावना: तीव्र भावना, जसे की राग किंवा भीती, स्व-नियंत्रण कमी करू शकतात.
- विचार: नकारात्मक विचार आणि आत्म-शंका स्व-नियंत्रण क्षीण करू शकतात.
सामाजिक घटक:
- कुटुंब: कुटुंबातील वातावरण आणि सदस्यांचे वर्तन यांचा मुलांच्या स्व-नियंत्रणावर परिणाम होतो.
- मित्र आणि सहकारी: मित्र आणि सहकार्यांचा दबाव स्व-नियंत्रणावर परिणाम करू शकतो.
- संस्कृती: काही संस्कृतींमध्ये स्व-नियंत्रणाला जास्त महत्त्व दिले जाते, त्यामुळे लोकांमध्ये स्व-नियंत्रण अधिक दिसून येते.
पर्यावरणात्मक घटक:
- प्रलोभने: जवळपास प्रलोभने असल्यास स्व-नियंत्रण राखणे कठीण होते.
- लक्ष विचलित करणारे घटक: लक्ष विचलित झाल्यास स्व-नियंत्रण कमी होऊ शकते.
महाराष्ट्रातील विधानसभा:
महाराष्ट्रामध्ये द्विगृही विधानमंडळ आहे, ज्यात विधानसभा (Legislative Assembly) आणि विधान परिषद (Legislative Council) यांचा समावेश होतो. विधानसभा हे कनिष्ठ सभागृह आहे, तर विधान परिषद हे वरिष्ठ सभागृह आहे. विधानसभेमध्ये जनतेतून थेट निवडलेले आमदार (MLA) असतात.
विधानसभेची रचना:
- सदस्य संख्या: विधानसभेची सदस्य संख्या 288 आहे.
- निवडणूक प्रक्रिया: विधानसभेचे सदस्य प्रत्यक्ष निवडणुकीद्वारे निवडले जातात. प्रत्येक मतदारसंघातील नागरिक मतदानाच्या माध्यमातून आपला प्रतिनिधी निवडतात.
- कार्यकाळ: विधानसभेचा कार्यकाल 5 वर्षांचा असतो.
- अधिवेशन: विधानसभेचे अधिवेशन नियमितपणे आयोजित केले जाते, ज्यात विविध विषयांवर चर्चा, विचार आणि निर्णय घेतले जातात.
महाराष्ट्रातील राजकीय गोंधळ (माझ्या शब्दांत):
महाराष्ट्राच्या राजकारणात अनेकवेळा अस्थिरता दिसून येते. राजकीय पक्ष आणि नेते यांच्यातील विचारधारा, सत्तास्पर्धा, आणि व्यक्तिगत महत्त्वाकांक्षा यामुळे अनेक गोंधळाचे प्रसंग निर्माण होतात.
गोंधळाची कारणे:
- पक्षीय मतभेद: अनेक राजकीय पक्ष एकमेकांच्या विरोधात उभे ठाकतात, ज्यामुळे एक स्थिर सरकार बनवणे कठीण होते.
- युती आणि आघाडी: सरकार स्थापन करण्यासाठी पक्षीय युती आणि आघाड्यांमध्ये सतत बदल होत असतात, ज्यामुळे राजकीय अस्थिरता निर्माण होते.
- आमदारांची भूमिका: काहीवेळा आमदार पक्षांतर करतात किंवा सरकारविरोधी भूमिका घेतात, ज्यामुळे सरकार अल्पमतात येते आणि राजकीय संकट निर्माण होते.
- वैयक्तिक महत्वाकांक्षा: नेत्यांमधील वैयक्तिक महत्वाकांक्षा आणि सत्ता मिळवण्याची लालसा यामुळे राजकीय गोंधळ वाढतो.
या सर्व कारणांमुळे महाराष्ट्राच्या राजकारणात अनेकवेळा गोंधळाची परिस्थिती निर्माण होते, ज्यामुळे विकास आणि प्रशासनावर नकारात्मक परिणाम होतो.