स्थिर भांडवल म्हणजे काय

स्थिर भांडवल म्हणजे व्यवसायात दीर्घकाळ टिकणाऱ्या मालमत्तांमध्ये (assets) गुंतवलेली रक्कम. ह्या मालमत्तांचा उपयोग वस्तू आणि सेवांचे उत्पादन करण्यासाठी केला जातो. ह्यामध्ये जमीन, इमारत, यंत्रसामग्री, फर्निचर आणि इतर उपकरणांचा समावेश होतो.

स्थिर भांडवलाच्या आवश्यकतेवर परिणाम करणारे घटक:

• व्यवसायाचा प्रकार (Nature of Business): उत्पादन क्षेत्रातील व्यवसायांना जास्त स्थिर भांडवलाची आवश्यकता असते, तर सेवा क्षेत्रातील व्यवसायांना कमी भांडवल लागते.
• उत्पादनाचे तंत्र (Technique of Production): ज्या व्यवसायात जास्त स्वयंचलित (automated) यंत्रांचा वापर होतो, त्यांना जास्त भांडवल लागते.
• व्यवसायाचा आकार (Size of Business): मोठ्या प्रमाणावरील व्यवसायांना जास्त स्थिर भांडवलाची गरज असते.
• तंत्रज्ञानातील बदल (Technological Changes): तंत्रज्ञान वारंवार बदलत असल्यास, जुनी यंत्रसामग्री बदलावी लागते आणि नवीन खरेदी करावी लागते, त्यामुळे जास्त भांडवल लागते.
• वाढ आणि विकासाच्या योजना (Growth and Expansion Plans): व्यवसायाच्या वाढीसाठी आणि विकासासाठी जास्त भांडवलाची गरज असते.
• भाडेपट्टा (Leasing): मालमत्ता भाडेपट्ट्याने घेतल्यास, भांडवलाची आवश्यकता कमी होते.
• सरकारी धोरणे (Government Policies): सरकारकडून मिळणाऱ्या कर सवलती (tax benefits) आणि इतर प्रोत्साहनपर योजनांमुळे स्थिर भांडवलाची गरज बदलू शकते.

अधिक माहितीसाठी आपण खालील संकेतस्थळांना भेट देऊ शकता:

• Investopedia - Fixed Asset