मार्क्सवादाची मूलतत्त्वे कोणती?
वर्ग संघर्ष (Class Struggle): मार्क्सवादानुसार, समाजात नेहमी दोन वर्ग असतात - एक म्हणजे ज्यांच्या हातात उत्पादन साधनांची मालकी असते (श्रीमंत) आणि दुसरा म्हणजे ज्यांच्याकडे ती साधने नाहीत (गरीब). या दोन वर्गांमध्ये सतत संघर्ष असतो.
ऐतिहासिक भौतिकवाद (Historical Materialism): इतिहासाला आर्थिक आणि भौतिक दृष्टीने पाहणे. मार्क्स मानतो की समाजाचा विकास हा उत्पादन पद्धती आणि आर्थिक संबंधांवर आधारित असतो.
अतिरिक्त मूल्य (Surplus Value): कामगारांनी केलेल्या कामाचा पूर्ण मोबदला त्यांना मिळत नाही. भांडवलदार त्यांच्या श्रमाचे शोषण करून नफा कमावतात, याला अतिरिक्त मूल्य म्हणतात.
क्रांती (Revolution): मार्क्सच्या মতে, भांडवलशाही (capitalism) मध्ये कामगारांचे शोषण होते आणि त्यामुळे ते क्रांती करून भांडवलशाही नष्ट करतात आणि साम्यवाद (communism) स्थापित करतात.
साम्यवाद (Communism): हे मार्क्सवादाचे अंतिम ध्येय आहे. साम्यवादात, खाजगी मालमत्ता नसते, सगळे काही समाजाच्या मालकीचे असते आणि प्रत्येकजण आपल्या क्षमतेनुसार काम करतो आणि गरजेनुसार उपभोग घेतो.