मार्क्सवाद

मार्क्सने 'परमात्मा' या संकल्पनेवर थेट भाष्य केले नसले, तरी त्यांच्या विचारातून काही अप्रत्यक्ष अर्थ काढता येतात. मार्क्सचा भर भौतिक जगावर आणि मानवी समाजावर होता, त्यामुळे त्यांनी धार्मिक किंवा आध्यात्मिक गोष्टींपेक्षा सामाजिक आणि आर्थिक प्रश्नांना अधिक महत्त्व दिले.

• धर्म अफू आहे: मार्क्सने धर्माला ' जनतेसाठी अफू' म्हटले आहे. त्यांच्या मते, धर्म लोकांना त्यांच्या दुःखांपासून तात्पुरते विचलित करतो, परंतु वास्तविक समस्यांचे निराकरण करत नाही. धर्म लोकांना काल्पनिक जगात रमवतो आणि त्यामुळे ते सामाजिक बदलांसाठी प्रयत्न करत नाहीत.मार्क्सवादी विचार
• भौतिक जगावर लक्ष केंद्रित करा: मार्क्सवादी विचारसरणीनुसार, माणसाने आपले लक्ष भौतिक जगावर केंद्रित केले पाहिजे. माणसांनी सामाजिक आणि आर्थिक समस्यांवर तोडगा काढण्यासाठी प्रयत्न करावे. त्यामुळे, काल्पनिक देवावर किंवा अदृश्य शक्तीवर विसंबून न राहता, स्वतःच्या हिंमतीने जगाला सामोरे जावे.
• सामुदायिक विकास: मार्क्स individual परमात्म्यावर नव्हे, तर सामुदायिक विकासावर अधिक भर देतात. त्यांच्या मते, मानवी समाजाच्या प्रगतीसाठी सामुदायिक प्रयत्न महत्त्वाचे आहेत.

त्यामुळे, मार्क्सच्या विचारांमध्ये 'परमात्मा' या संकल्पनेला फारसे महत्त्व नाही. त्यांचे लक्ष नेहमी मानवी समाजाच्या भौतिक प्रगतीवर आणि सामाजिक न्यायावर असते.