अस्तित्वाची परिभाषा काय आहे? मी आहे म्हणजे कोण आहे?
अस्तित्वाची परिभाषा:
अस्तित्व म्हणजे असणे. 'मी आहे' म्हणजे 'मी' म्हणून ओळख असलेला एक স্বতন্ত্র घटक आहे. या 'मी' मध्ये अनेक गोष्टी समाविष्ट आहेत:
- शरीर: आपले भौतिक शरीर, जे आपल्याला जगात अनुभव घेण्यास मदत करते.
- मन: आपले विचार, भावना, इच्छा आणि आठवणी.
- जाणीव: आपल्याला स्वतःची आणि आसपासच्या जगाची जाणीव असणे.
- ओळख: आपले नाव, लिंग, वय, राष्ट्रीयत्व, संस्कृती आणि इतर गोष्टी ज्या आपल्याला परिभाषित करतात.
'मी आहे म्हणजे कोण आहे?' या प्रश्नाचे उत्तर अनेक दृष्टीकोनातून दिले जाऊ शकते:
- तात्विक दृष्टिकोन:
देकार्त (Descartes) यांच्या म्हणण्यानुसार, "Cogito, ergo sum" म्हणजे "मी विचार करतो, म्हणून मी आहे." याचा अर्थ असा होतो की आपल्या अस्तित्वाचा पुरावा आपली विचार करण्याची क्षमता आहे. स्टॅनफोर्ड एनसायक्लोपीडिया ऑफ फिलॉसॉफी - देकार्त (इंग्रजी)
अद्वैत वेदांत मध्ये 'मी' म्हणजे 'ब्रह्म' आहे, म्हणजे अंतिम सत्य. अद्वैत वेदांत वेबसाइट (इंग्रजी)
- वैज्ञानिक दृष्टिकोन:
जीवशास्त्रानुसार, 'मी' म्हणजे एक सजीव प्राणी आहे, जो पेशींनी बनलेला आहे आणि जगण्यासाठी विशिष्ट कार्ये करतो.
neurology नुसार, 'मी' म्हणजे मेंदूतील न्यूरॉन्सच्या क्रिया-प्रतिक्रियांचा परिणाम आहे.
- मानसशास्त्रीय दृष्टिकोन:
मानसशास्त्रानुसार, 'मी' म्हणजे आपली personality ( व्यक्तिमत्व), आपले अनुभव आणि आपल्या भावना यांचा एकत्रित परिणाम आहे.
त्यामुळे, 'मी आहे म्हणजे कोण आहे?' या प्रश्नाचे एक निश्चित उत्तर नाही. हे एक गुंतागुंतीचे प्रश्न आहे ज्याचे उत्तर आपल्या दृष्टीकोनावर अवलंबून असते.
अधिक माहितीसाठी, आपण खालील पुस्तके वाचू शकता:
- 'I Am That' by Nisargadatta Maharaj
- 'The Power of Now' by Eckhart Tolle
हे प्रश्न आपल्याला स्वतःच्या अस्तित्वावर आणि जीवनाच्या अर्थावर विचार करण्यास प्रवृत्त करतात.