अवयव प्रत्यारोपण (Organ transplantation) ही एक वैद्यकीय प्रक्रिया आहे ज्यामध्ये निकामी झालेल्या अवयवाच्या जागी दुसरा निरोगी अवयव शस्त्रक्रियेने बसवला जातो.

प्रक्रिया:

1. जुळणारा अवयव शोधणे:
• निकामी झालेल्या अवयवाच्या बदली करण्यासाठी दात्याकडून (donor) निरोगी अवयव मिळवला जातो.
• अवयव मिळवण्यासाठी राष्ट्रीय अवयव व ऊती प्रत्यारोपण संस्थेकडे (National Organ and Tissue Transplant Organization - NOTTO) नोंदणी करणे आवश्यक आहे. NOTTO
• रुग्णाची वैद्यकीय तपासणी केली जाते आणि रक्तगट, ऊती प्रकार (tissue type) जुळवला जातो.
2. शस्त्रक्रिया:
• तज्ञ डॉक्टरांचे पथक शस्त्रक्रिया करते.
• निकामी झालेला अवयव काढून त्या जागी दात्याकडून मिळालेला निरोगी अवयव बसवला जातो.
3. प्रत्यारोपणानंतरची काळजी:
• प्रत्यारोपणानंतर, शरीर नवीन अवयव स्वीकारायला वेळ लागतो, त्यामुळे रोगप्रतिकारशक्ती कमी करणारी औषधे (immunosuppressants) घ्यावी लागतात.
• नियमित वैद्यकीय तपासणी करणे आवश्यक आहे.
• संसर्ग टाळण्यासाठी विशेष काळजी घ्यावी लागते.

अधिक माहितीसाठी:

• आपल्या डॉक्टरांचा सल्ला घ्या.
• राष्ट्रीय अवयव व ऊती प्रत्यारोपण संस्थेच्या संकेतस्थळाला भेट द्या: NOTTO