नैदानिक मानसशास्त्रामध्ये मानसिक विकारांचे निदान, कारणमीमांसा आणि उपचारांचा अभ्यास केला जातो. नैदानिक मानसशास्त्रज्ञ समुपदेशन (counseling) आणि मानसोपचार (psychotherapy) द्वारे व्यक्तींना मानसिक समस्यांवर मात करण्यास मदत करतात.

• उदाहरण: नैराश्य (depression), चिंता (anxiety), स्किझोफ्रेनिया (schizophrenia) यासारख्या विकारांवर उपचार करणे.

समुपदेशन मानसशास्त्र व्यक्तींना भावनिक, सामाजिक, व्यावसायिक आणि शैक्षणिक समस्यांशी जुळवून घेण्यास मदत करते. समुपदेशक व्यक्तींना त्यांच्या समस्यांवर उपाय शोधण्यासाठी मार्गदर्शन करतात.

• उदाहरण: वैवाहिक समस्या, करिअर मार्गदर्शन, ताण व्यवस्थापन.

ही शाखा कार्यस्थळातील मानवी वर्तनाचा अभ्यास करते. कर्मचाऱ्यांची निवड, प्रशिक्षण, कार्यप्रदर्शन सुधारणे आणि कामाच्या ठिकाणी चांगले वातावरण निर्माण करणे हे या शाखेचे उद्दिष्ट आहे.

• उदाहरण: कर्मचारी निवड प्रक्रिया (employee selection), नेतृत्व विकास (leadership development).

शैक्षणिक मानसशास्त्र शिक्षण आणि अध्ययन प्रक्रियांचा अभ्यास करते. विद्यार्थ्यांची शिकण्याची क्षमता वाढवणे, अध्यापन पद्धती सुधारणे आणि शैक्षणिक धोरणे विकसित करणे हे या शाखेचे कार्य आहे.

• उदाहरण: अध्ययन अक्षमता (learning disabilities) असलेल्या विद्यार्थ्यांसाठी विशेष कार्यक्रम तयार करणे.

न्यायवैद्यक मानसशास्त्र कायदा आणि न्याय प्रणालीमध्ये मानसशास्त्राचा वापर करते. गुन्हेगारी वर्तन, साक्षीदारांचे मानसशास्त्र आणि गुन्हेगारांचे पुनर्वसन (rehabilitation) यांसारख्या विषयांचा अभ्यास यात केला जातो.

• उदाहरण: गुन्हेगारांची मानसिक तपासणी करणे, न्यायालयात साक्ष देणे.

आरोग्य मानसशास्त्र शारीरिक आणि मानसिक आरोग्यावर लक्ष केंद्रित करते. आजार टाळण्यासाठी वर्तन बदलणे, आरोग्य सेवा सुधारणे आणि रुग्णांना भावनिक आधार देणे हे या शाखेचे उद्दिष्ट आहे.

• उदाहरण: जीवनशैलीत बदल घडवून आणणे, ताण कमी करण्याच्या पद्धती शिकवणे.