2 उत्तरे
2
answers
संघर्षाचे प्रकार कोणते? मनोसंघर्ष म्हणजे काय?
6
Answer link
संघर्ष :
परस्परविरूद्ध अशी दोन वा त्यांहून अधिक उद्दिष्टे, वृत्ती, ध्येये ही जेव्हा एकाच वेळी मनात जागृत होतात, त्यावेळी संघर्ष निर्माण होतो. तो एखादया व्यक्तीच्या मनात जसा निर्माण होऊ शकतो, तसाच समाजातील दोन वर्गांत, गटांत तसेच एकाच संघटनेत वावरणाऱ्या व्यक्तींमध्येही उद्भवू शकतो.
संघर्षाचे प्रकार :
- सामाजिक संघर्ष
- आर्थिक संघर्ष
- धार्मिक संघर्ष
- भावनिक संघर्ष
- मानसिक संघर्ष इत्यादी.
माझ्या माहितीप्रमाणे,
मनोसंघर्ष :
मनोसंघर्ष म्हणजे स्व मनाचा स्व मनाशी केला जाणारा संघर्ष होय.
उदा. एखादी गोष्ट मनाला करावी वाटते आणि तीच गोष्ट करु नये असेही मनाला वाटते. ( यामुळेच माणसाला दोन मने असतात, असेही म्हंटले जाते)
मग, ती गोष्ट करावी की नाही याबाबत मनाने मनाशी केलेला संघर्ष म्हणजे मनोसंघर्ष होय.
0
Answer link
संघर्षाचे मुख्य प्रकार खालीलप्रमाणे आहेत:
- आंतरवैयक्तिक संघर्ष (Interpersonal Conflict): दोन किंवा अधिक व्यक्तींमधील उद्दिष्टांमधील, मतांमधील किंवा मूल्यांमधील विरोधातून निर्माण होणारा संघर्ष.
- आंतर-समूह संघर्ष (Intergroup Conflict): दोन किंवा अधिक गटांमधील संघर्ष, जो त्यांच्या ध्येयांमधील, संसाधनांमधील किंवा सामाजिक स्थानातील फरकांमुळे उद्भवतो.
- आंतर-संघटनात्मक संघर्ष (Interorganizational Conflict): दोन किंवा अधिक संस्थांमधील संघर्ष, जो बाजारपेठेतील स्पर्धा, संसाधनांची कमतरता किंवा धोरणात्मक मतभेद यांसारख्या कारणांमुळे होतो.
- अंतर्गत संघर्ष (Intrapersonal Conflict): हा संघर्ष एकाच व्यक्तीच्या मनात उद्भवतो, जेव्हा तिला परस्परविरोधी इच्छा, ध्येये किंवा मूल्यांचा सामना करावा लागतो. यालाच मनोसंघर्ष म्हणतात.
मनोसंघर्ष (Intrapersonal Conflict):
मनोसंघर्ष म्हणजे एका व्यक्तीच्या मनात चाललेला संघर्ष. हा संघर्ष अनेकदा दोन परस्परविरोधी इच्छा, ध्येये, विचार किंवा भावना यांच्यामुळे निर्माण होतो. उदाहरणार्थ, 'मला हे काम करायचे आहे, पण ते माझ्या नैतिक मूल्यांच्या विरुद्ध आहे', अशा प्रकारचा विचार मनात येणे.
मनोसंघर्षाचे काही सामान्य प्रकार:
- Approach-Approach Conflict: जेव्हा दोन आकर्षक पर्याय उपलब्ध असतात आणि निवड करणे कठीण होते.
- Avoidance-Avoidance Conflict: जेव्हा दोन नकारात्मक पर्याय टाळायचे असतात, पण एक निवडणे भाग असते.
- Approach-Avoidance Conflict: जेव्हा एकाच गोष्टीमध्ये आकर्षण आणि तिरस्कार दोन्ही भावना असतात.
मनोसंघर्ष व्यक्तीच्या मानसिक आणि भावनिक आरोग्यावर परिणाम करू शकतो. त्यामुळे, या संघर्षाचे व्यवस्थापन करणे महत्त्वाचे आहे.
टीप: अधिक माहितीसाठी आपण मानसशास्त्र संबंधित पुस्तके आणि लेख वाचू शकता.