संशोधन सर्वेक्षण

व्यापक प्रश्नांसाठी कोणत्या पद्धतीचा वापर केला जातो?

1 उत्तर
1 answers

व्यापक प्रश्नांसाठी कोणत्या पद्धतीचा वापर केला जातो?

0

व्यापक प्रश्नांसाठी अनेक पद्धती वापरल्या जातात, त्यापैकी काही प्रमुख पद्धती खालीलप्रमाणे आहेत:

  • सर्वेक्षण (Survey):

    सर्वेक्षण हे मोठ्या प्रमाणावर माहिती गोळा करण्याचे एक प्रभावी साधन आहे. प्रश्नावली (Questionnaire) वापरून लोकांकडून माहिती मिळवली जाते. हे ऑनलाइन, ऑफलाइन किंवा तोंडी स्वरूपात असू शकते.

    उदाहरण: निवडणुकीच्या अगोदर लोकांचा कल जाणून घेण्यासाठी सर्वेक्षण केले जाते.

  • जनमत चाचणी (Opinion Poll):

    जनमत चाचणीद्वारे विशिष्ट विषयावर लोकांची मते जाणून घेतली जातात. हे निवडणुकीतील संभाव्य निकालांचे भाकीत करण्यासाठी उपयुक्त ठरते.

    उदाहरण: एखाद्या नवीन धोरणाबद्दल लोकांची प्रतिक्रिया जाणून घेण्यासाठी जनमत चाचणी केली जाते.

  • मुलाखती (Interviews):

    मुलाखतीद्वारे व्यक्तींकडून सविस्तर माहिती मिळवता येते. हे विशिष्ट विषयांवरील तज्ञांचे मत जाणून घेण्यासाठी उपयुक्त आहे.

    उदाहरण: एखाद्या कंपनीच्या कामगिरीबद्दल माहिती मिळवण्यासाठी व्यवस्थापकांची मुलाखत घेणे.

  • समूह चर्चा (Focus Groups):

    समूह चर्चेमध्ये काही लोकांना एकत्र आणून विशिष्ट विषयावर चर्चा केली जाते. यातून विविध दृष्टिकोन आणि कल्पना मिळतात.

    उदाहरण: नवीन उत्पादनाबद्दल ग्राहकांची प्रतिक्रिया जाणून घेण्यासाठी समूह चर्चा आयोजित करणे.

  • डेटा विश्लेषण (Data Analysis):

    उपलब्ध डेटाचे विश्लेषण करून निष्कर्ष काढले जातात. यासाठी सांख्यिकीय (Statistical) पद्धती आणि सॉफ्टवेअर वापरले जातात.

    उदाहरण: मागील वर्षांच्या विक्रीच्या आधारावर पुढील वर्षासाठी अंदाज तयार करणे.

  • गुणात्मक संशोधन (Qualitative Research):

    गुणात्मक संशोधनात संख्यात्मक डेटाऐवजी गुणात्मक माहितीवर लक्ष केंद्रित केले जाते. यात लोकांचे अनुभव, भावना आणि विचार जाणून घेतले जातात.

    उदाहरण: एखाद्या विशिष्ट समुदायातील लोकांच्या जीवनशैलीचा अभ्यास करणे.

या पद्धतींच्या साहाय्याने व्यापक प्रश्नांची उत्तरे शोधता येतात आणि धोरणे ठरवण्यासाठी किंवा निर्णय घेण्यासाठी उपयुक्त माहिती मिळवता येते.


उत्तर लिहिले · 23/3/2025
कर्म · 1080

Related Questions

परिकल्पनेचे कार्य व स्वरूप स्पष्ट करा?
सरासरी सर्व नोबेल पदक विजेते मांसाहारी होते, मग शाकाहारी लोकांना नोबेल पदक मिळत नाही असे का?
राष्ट्रसंत तुकडोजी महाराज नागपूर विद्यापीठात समाजशास्त्र विषयात पीएच.डी. करिता सारांश कसा तयार करायचा?
समाजशास्त्र विषयात आजपर्यंत न झालेले संशोधन विषय?
समाजशास्त्र विषयातील कोणत्या मुद्द्यांवर कोणत्याही विद्यापीठात आजपर्यंत संशोधन झालेले नाही?
कृती संशोधन समस्येची निवड करतांना कोणकोणते निकष घेतले पाहिजे?
विदर्भात एकूण किती शास्त्रज्ञ आहेत व त्यांनी कोणकोणते संशोधन केले?