शेतीचे व्यापारीकरण - पूर्वी शेतकरी प्रामुख्याने अन्नधान्य पिकवत असत. हे अन्नधान्य त्यांना घरच्या वापरासाठी व गावाची गरज भागवत असे. कापूस, नीळ, तंबाखू, चहापान आदी नगदी पिकांना इंग्रज सरकार प्रोत्साहन देऊ लागले. अन्नधान्याच्या लागवडीपेक्षा नफा मिळवून व्यापारी पिकावर भर दिला जाऊ लागला, त्या वेळी 'शेतीचे व्यापारीकरण' असे म्हणतात.