इन्सुलिन हे एक महत्त्वाचे संप्रेरक (hormone) आहे, जे स्वादुपिंडात (pancreas) तयार होते. याचे मुख्य कार्य खालीलप्रमाणे आहे:

1. रक्तातील शर्करा (Blood Sugar) नियंत्रित करणे: इन्सुलिन रक्तातील ग्लुकोजचे प्रमाण नियंत्रित करते. जेव्हा आपण अन्न खातो, तेव्हा रक्तातील शर्करेची पातळी वाढते. इन्सुलिन या शर्करेला पेशींमध्ये (cells) पोहोचवते, जिथे ती ऊर्जा म्हणून वापरली जाते. यामुळे रक्तातील शर्करेची पातळी सामान्य राहते.
2. ग्लुकोज साठवणे: गरजेपेक्षा जास्त ग्लुकोज यकृत (liver) आणि स्नायूंमध्ये (muscles) ग्लायकोजेन (glycogen) स्वरूपात साठवले जाते. जेव्हा शरीराला ऊर्जेची गरज असते, तेव्हा हे ग्लायकोजेन पुन्हा ग्लुकोजमध्ये रूपांतरित होते.
3. प्रथिने (proteins) आणि चरबी (fat) चयापचय: इन्सुलिन प्रथिने आणि चरबीच्या चयापचयात मदत करते.

इन्सुलिनच्या कमतरतेमुळे मधुमेह (diabetes) नावाचा रोग होतो, ज्यामध्ये रक्तातील शर्करेची पातळी वाढते आणि शरीरावर त्याचे गंभीर परिणाम होतात.

अधिक माहितीसाठी आपण खालील संकेतस्थळांना भेट देऊ शकता:

• Mayo Clinic - What is Insulin?
• Diabetes.co.uk - What is Insulin?