कृषी क्रांती आणि औद्योगिक क्रांती मधील फरक स्पष्ट करा?
कृषी क्रांती आणि औद्योगिक क्रांतीमध्ये अनेक महत्त्वाचे फरक आहेत. ते खालीलप्रमाणे:
-
उत्पत्ती आणि स्वरूप:
कृषी क्रांती: ही क्रांती शेती आणि अन्न उत्पादनाशी संबंधित आहे. औद्योगिक क्रांती: ही क्रांती उत्पादन, तंत्रज्ञान आणि ऊर्जा वापराशी संबंधित आहे.
-
काळ:
कृषी क्रांती: ही नवपाषाण युगात (Neolithic period) इ.स.पू. 10,000 मध्ये सुरू झाली. औद्योगिक क्रांती: 18 व्या दशकात सुरू झाली.
-
केंद्र:
कृषी क्रांती: शेती आणि ग्रामीण भागांमध्ये केंद्रित होती. औद्योगिक क्रांती: शहरे आणि औद्योगिक क्षेत्रांमध्ये केंद्रित होती.
-
परिणाम:
कृषी क्रांती: स्थिर जीवनशैली, लोकसंख्या वाढ आणि सामाजिक संरचनेत बदल झाले. औद्योगिक क्रांती: शहरीकरण, नवीन सामाजिक वर्ग, प्रदूषण आणि जीवनशैलीत बदल झाले.
-
तंत्रज्ञान:
कृषी क्रांती: नवीन कृषी तंत्रज्ञान, जसे की नांगर, सिंचन पद्धती, आणि पीक रोटेशन (crop rotation) वापरले गेले. औद्योगिक क्रांती: नवीन मशीन, ऊर्जा स्रोत (steam engine), आणि कारखाने यांचा वापर वाढला.
अधिक माहितीसाठी आपण खालील लिंकला भेट देऊ शकता: ब्रिटानिका - औद्योगिक क्रांती