भारत आणि चीन यांच्यातील संबंध अनेक दशकांपासून गुंतागुंतीचे आहेत. त्यांच्यातील तणावासाठी अनेक ऐतिहासिक आणि भू-राजकीय घटक जबाबदार आहेत. त्यापैकी काही प्रमुख कारणे खालीलप्रमाणे आहेत:

• सीमा विवाद: भारत आणि चीन यांच्यात 3,488 किमी लांबीची सीमा आहे, ज्याला Line of Actual Control (LAC) म्हणतात. या सीमेच्या काही भागांवर दोन्ही देशांचे वेगवेगळे दावे आहेत, ज्यामुळे अनेकवेळा संघर्ष निर्माण झाला आहे. 1962 मध्ये या सीमावादामुळे दोन्ही देशांमध्ये युद्धही झाले होते.

  स्रोत: Ministry of External Affairs, Government of India

• तिबेटचा मुद्दा: चीनने तिबेटवर कब्जा केल्यापासून, भारताने दलाई लामा आणि तिबेटी निर्वासितांना आश्रय दिला आहे. चीन याला आपला अंतर्गत मामला मानतो आणि भारताच्या भूमिकेवर नेहमीच टीका करतो.

  स्रोत: Council on Foreign Relations

• पाकिस्तानी संबंध: चीन आणि पाकिस्तान यांच्यातील मैत्री भारतासाठी चिंतेचा विषय आहे. चीनने पाकिस्तानला मोठ्या प्रमाणात लष्करी आणि आर्थिक मदत केली आहे, ज्यामुळे भारताची सुरक्षा धोक्यात येते.

  स्रोत: Carnegie Endowment for International Peace

• व्यापार असमतोल: भारत आणि चीन यांच्यातील व्यापारात मोठी तफावत आहे. चीनमधून भारतात मोठ्या प्रमाणात वस्तू आयात होतात, तर भारताची निर्यात कमी आहे. यामुळे भारताने अनेकदा चिंता व्यक्त केली आहे.

  स्रोत: The Hindu Business Line

• दक्षिण चीन समुद्रातील चीनची भूमिका: चीन दक्षिण चीन समुद्रावर आपला हक्क सांगतो, ज्याला भारताने विरोध केला आहे. या भागातील चीनच्या वाढत्या लष्करी उपस्थितीमुळे भारताची चिंता वाढली आहे.

  स्रोत: East Asia Forum

• ब्रह्मपुत्रा नदी: ब्रह्मपुत्रा नदी चीनमधून भारतात येते. चीन या नदीवर धरणे बांधत असल्यामुळे भारताने पाण्याची उपलब्धता आणि व्यवस्थापनाबद्दल चिंता व्यक्त केली आहे.

याव्यतिरिक्त, दोन्ही देशांमधील वाढती स्पर्धा, आंतरराष्ट्रीय स्तरावर प्रभाव वाढवण्याची इच्छा आणि संरक्षण धोरणे यांसारख्या इतर कारणांमुळे देखील तणाव वाढू शकतो.