1. शाखा निवड (Stream Selection):

• विज्ञान (Science): जर तुम्हाला डॉक्टर, इंजिनियर किंवा संशोधक बनायचे असेल, तर विज्ञान शाखा निवडा. यामध्ये भौतिकशास्त्र (Physics), रसायनशास्त्र (Chemistry), जीवशास्त्र (Biology) आणि गणित (Mathematics) हे विषय असतात.
• वाणिज्य (Commerce): जर तुम्हाला अकाउंटंट, फायनान्शिअल Analyst किंवा बिझनेसमध्ये रस असेल, तर वाणिज्य शाखा निवडा. यात अकाउंटिंग, अर्थशास्त्र (Economics) आणि व्यवसाय व्यवस्थापन (Business Management) हे विषय असतात.
• कला (Arts): जर तुम्हाला इतिहास, साहित्य, समाजशास्त्र किंवा भाषांमध्ये आवड असेल, तर कला शाखा निवडा. यात विविध भाषा, इतिहास, भूगोल, राज्यशास्त्र आणि मानसशास्त्र (Psychology) हे विषय असतात.
• तंत्रशिक्षण (Technical): जर तुम्हाला तांत्रिक गोष्टींमध्ये आवड असेल, तर तुम्ही ITI (Industrial Training Institute) किंवा तत्सम अभ्यासक्रम निवडू शकता.

2. आपल्या आवडीनुसार आणि क्षमतानुसार निवड:

• तुम्हाला कोणत्या विषयात जास्त रस आहे?
• तुम्ही कोणत्या विषयात चांगले आहात?
• तुमची ध्येये काय आहेत?

या प्रश्नांची उत्तरे शोधून तुम्ही योग्य शाखा निवडू शकता.

3. करिअर पर्याय:

• विज्ञान शाखा:
1. इंजिनियरिंग (Engineering):
• कॉम्प्युटर इंजिनियरिंग (Computer Engineering)
• सिव्हिल इंजिनियरिंग (Civil Engineering)
• मेकॅनिकल इंजिनियरिंग (Mechanical Engineering)
• इलेक्ट्रिकल इंजिनियरिंग (Electrical Engineering)
2. वैद्यकीय (Medical):
• डॉक्टर (Doctor)
• नर्सिंग (Nursing)
• फार्मासिस्ट (Pharmacist)
3. संशोधन (Research): वैज्ञानिक (Scientist)
• वाणिज्य शाखा:
1. चार्टर्ड अकाउंटंट (Chartered Accountant - CA)
2. कंपनी सचिव (Company Secretary - CS)
3. व्यवस्थापन (Management): MBA
4. बँकिंग (Banking)
5. अर्थशास्त्रज्ञ (Economist)
• कला शाखा:
1. शिक्षक (Teacher)
2. पत्रकार (Journalist)
3. वकील (Lawyer)
4. मानसशास्त्रज्ञ (Psychologist)
5. समाजसेवक (Social Worker)
6. कलाकार (Artist)
7. लेखक (Writer)

4. मार्गदर्शन आणि समुपदेशन (Guidance and Counseling):

• तुम्ही तुमच्या शाळेतील शिक्षकांकडून किंवा करिअर मार्गदर्शकांकडून (Career Counselor) मार्गदर्शन घेऊ शकता. ते तुम्हाला तुमच्या आवडीनुसार योग्य पर्याय निवडायला मदत करतील.
• विविध व्यावसायिक मार्गदर्शन संस्था (Professional Guidance Institute) देखील उपलब्ध आहेत, ज्या तुम्हाला योग्य मार्गदर्शन करू शकतात.

5. माहिती आणि संशोधन (Information and Research):

• तुम्ही इंटरनेटवर विविध करिअर पर्यायांबद्दल माहिती मिळवू शकता. महाराष्ट्र टाइम्स आणि लोकमत यांसारख्या वेबसाइट्सवर करिअर संबंधित लेख वाचू शकता.
• karrier Margdarshan (YouTube) वर व्हिडिओ पाहून माहिती मिळवा.

निष्कर्ष:

Karrierची निवड ही तुमच्या भविष्यातील वाटचाल ठरवते, त्यामुळे विचारपूर्वक निर्णय घ्या. All the best!