जेव्हा एखादी सरकारी कंपनी (Government company), सरकार तिच्या मालकीचे शेअर्स खाजगी क्षेत्रातील व्यक्तीला किंवा कंपनीला विकते, तेव्हा त्या कंपनीचे खाजगीकरण झाले असे म्हणतात.

सोप्या भाषेत सांगायचे झाल्यास, खाजगीकरण म्हणजे सरकारी मालकीचे रूपांतर खाजगी मालकीमध्ये करणे.

खाजगीकरण अनेक प्रकारे होऊ शकते:

• शेअर्सची विक्री: सरकार कंपनीतील आपले शेअर्स खाजगी कंपन्यांना किंवा व्यक्तींना विकते.
• व्यवस्थापन नियंत्रण हस्तांतरण: सरकार कंपनीचे व्यवस्थापन खाजगी क्षेत्राकडे सोपवते.
• संपूर्ण विक्री: सरकार कंपनी पूर्णपणे खाजगी क्षेत्राला विकून टाकते.

खाजगीकरण करण्याचे अनेक उद्देश असू शकतात:

• आर्थिक कार्यक्षमता वाढवणे: खाजगी कंपन्या अधिक कार्यक्षमतेने काम करू शकतात, असा समज आहे.
• गुंतवणूक वाढवणे: खाजगीकरणामुळे नवीन गुंतवणूक आकर्षित होते.
• सरकारी तिजोरीवरील भार कमी करणे: सरकारी कंपन्यांमधील तोटा कमी होतो.
• स्पर्धा वाढवणे: बाजारात स्पर्धा वाढल्याने ग्राहकांना चांगले पर्याय मिळतात.

• मारुती उद्योग (Maruti Udyog)
• हिंदुस्तान झिंक (Hindustan Zinc)
• व्हीएसएनएल (VSNL) (आता टाटा कम्युनिकेशन्स)

• इन्वेस्टोपेडिया (Investopedia)
• इकॉनॉमिक्स डिस्कशन (Economics Discussion)