मला पावसाळी झेंडू फुलांविषयी संपूर्ण माहिती हवी आहे?
परिचय:
झेंडू हे Asteraceae कुळातील एक लोकप्रिय फूल आहे. ह्या फुलाला 'गेंदा' म्हणूनही ओळखले जाते. झेंडूची फुले विविध रंग आणि आकारात आढळतात. पावसाळी झेंडूची लागवड प्रामुख्याने पावसाळ्यात केली जाते.
प्रकार:
झेंडूमध्ये आफ्रिकन झेंडू (African Marigold) आणि फ्रेंच झेंडू (French Marigold) असे दोन मुख्य प्रकार आहेत.
- आफ्रिकन झेंडू: या प्रकारात उंच वाढणारी आणि मोठ्या आकाराची फुले येतात.
- फ्रेंच झेंडू: या प्रकारात लहान वाढणारी आणि लहान आकाराची फुले येतात.
लागवड:
जमीन: झेंडूची लागवड पाण्याचा चांगला निचरा होणाऱ्या जमिनीत करावी.
हवामान: झेंडूच्या वाढीसाठी थंड हवामान चांगले असते.
लागवडीचा काळ: पावसाळी झेंडूची लागवड जून-जुलै महिन्यात करतात.
रोप तयार करणे: बियाण्यांपासून रोप तयार करून शेतात लागवड करावी.
खत आणि पाणी:
झेंडूच्या चांगल्या वाढीसाठी नियमित खत आणि पाणी देणे आवश्यक आहे.
लागवडीच्या वेळी शेणखत आणि आवश्यक रासायनिक खते द्यावीत.
पावसाळ्यात आवश्यकतेनुसार पाणी द्यावे.
रोग आणि कीड:
झेंडूच्या पिकावर विविध रोग आणि किडींचा प्रादुर्भाव होऊ शकतो.
उदा. पाने खाणारी अळी, फुलकिडे, आणि मर रोग.
यांच्या नियंत्रणासाठी योग्य उपाययोजना कराव्यात.
उत्पादन:
झेंडूची फुले तोडणीसाठी लागवडीनंतर २ ते ३ महिन्यांत तयार होतात.
फुले नियमित तोडल्यास उत्पादन अधिक मिळते.
उपयोग:
झेंडूच्या फुलांचा उपयोग सजावटीसाठी, धार्मिक कार्यांसाठी आणि औषधी उपचारांसाठी करतात.
या फुलांपासून रंगद्रव्ये (color pigments) देखील मिळवता येतात.