शब्दाचा अर्थ समाज सेवा

श्रमदान म्हणजे काय, यात लोकवर्गणीतून मशीनने केलेले काम येते का? कारण मशीनसुद्धा माणूसच चालवतो.

2 उत्तरे
2 answers

श्रमदान म्हणजे काय, यात लोकवर्गणीतून मशीनने केलेले काम येते का? कारण मशीनसुद्धा माणूसच चालवतो.

2
श्रमदान चा शब्दशः अर्थ म्हणजे असे दान ज्यात दाता हा स्वतः काम करतो व त्याच्या या श्रमाचा इतरांना लाभ होतो .
बदलत्या वेळेनुसार ही संकल्पना बदलत चालली आहे व ती योग्य ही आहे . यामध्ये  काही व्यक्ती व संघटना स्वतः शारीरिक श्रम न करता चांगल्या कामकरिता निधी उभारून देतात व त्याचा परिणाम चांगला असतो
तुम्ही प्रश्न विचारल्या प्रमाणे लोकवर्गणीतून आलेल्या मशीन ने जरी काम होत असले तरी ते लोकांच्या वर्गणीतून आलेले आहे म्हणून ते दान श्रमदान च्या अर्थानेच सिद्ध होईल मग ते स्वयंचलित असो किंवा मानवाने चालवलेले यंत्र असो.
"श्रमदान" ह्या शब्दाचा वापर चांगल्या कामासाठी केलेले कष्ट असा होतो .
मात्र चांगल्या कामाचा परिणाम हा चांगलाच असतो म्हणून लोकांनी स्वतः अंगमेहनत घेतली अथवा निधी ,यंत्र पुरवून चांगले काम स्वतःच्या पैशाने केले तरी ते "श्रमदान"म्हणूनच ओळखले जाते व तेच योग्य आहे .
उदा.नाना पाटेकर व मकरंद अनासपुरे यांनी पाण्यासाठी जे काम केले त्यात लोकांनी अंगमेहनत ही घेतली व काहींनी मशीन व यंत्र सामुग्री पुरवून मदत केली होती .हेच ते श्रमदान .
थोडक्यात सांगायचे झाल्यास " विनामोबदला जनकल्याणसाठी घेतलेले कष्ट किंवा उभारून दिलेली यंत्र /पैसा म्हणजेच श्रमदान होय" .
उत्तर लिहिले · 2/4/2018
कर्म · 760
0

श्रमदान म्हणजे स्वतःच्या श्रमातून, शारीरिक कष्टाने केलेले काम. जेव्हा एखादे काम लोकवर्गणीतून मशीनद्वारे केले जाते, तेव्हा ते तांत्रिकदृष्ट्या श्रमदान म्हणता येणार नाही.

श्रमदान (Shramdan) म्हणजे काय:

  • श्रमदान म्हणजे सामूहिक प्रयत्नांनी, स्वतःच्या शारीरिक श्रमातून केलेले काम.
  • यात कोणताही मोबदला न घेता, गावाला किंवा समाजाला उपयोगी काम केले जाते.

उदाहरण: रस्ते बांधणे, स्वच्छता करणे, वृक्षारोपण करणे, पाणीपुरवठा योजनांमध्ये मदत करणे, इ.

लोकवर्गणीतून मशीनने केलेले काम:

  • जेव्हा लोकवर्गणीतून जमा झालेल्या पैशातून मशीन वापरले जाते, तेव्हा ते काम मजुरांकडून किंवा कामगारांकडून (Operators) केले जाते.
  • मशीन चालवणारे मनुष्य असले तरी, तेथे शारीरिक श्रमाबरोबरच तांत्रिक कौशल्ये आणि पैशांचा वापर महत्वाचा असतो.
  • त्यामुळे, याला 'श्रमदान' म्हणणे योग्य नाही.

फरक:

  • श्रमदानात केवळ शारीरिक श्रम आणि स्वयंस्फूर्ती अभिप्रेत असते.
  • मशीनच्या कामात पैसा आणि मनुष्यबळ दोन्ही वापरले जाते.

निष्कर्ष: जरी मशीन माणूस चालवत असला, तरी लोकवर्गणीतून मशीनने केलेले काम हे श्रमदान नाही, कारण त्यात आर्थिक गुंतवणूक आणि तांत्रिक कौशल्ये वापरली जातात.

उत्तर लिहिले · 18/3/2025
कर्म · 960

Related Questions

उत्पादन म्हणजे काय ?
नियुक्ति म्हणजे काय?
भाववाढ ही संकल्पना थोडक्यात स्पष्ट करा?
ज्ञान संपादनाची व्याख्या कोणती?
स्वयं अध्यायन म्हणजे काय?
ताम्रपट म्हणजे नेमके काय?
कथा म्हणजे काय ते सांगून कथेचे स्वरूप कसे स्पष्ट कराल?