कायदा माहिती अधिकार न्यायव्यवस्था सर्वोच्च न्यायालय

सर्वोच्च न्यायालया विषयी माहिती कलमासहित?

2 उत्तरे
2 answers

सर्वोच्च न्यायालया विषयी माहिती कलमासहित?

0
यासाठी supremecourtofindia.nic.in
किंवा
scbaindia.org
या साईट वर संपूर्ण माहिती मिळेल.
उत्तर लिहिले · 30/9/2017
कर्म · 100
0

भारतीय सर्वोच्च न्यायालय हे भारताचे सर्वोच्च न्यायालय आहे आणि भारतीय संविधानानुसार ते कायद्याचे अंतिम व्याख्याकार आहे.

रचना

  • भारतीय राज्यघटनेच्या कलम 124 नुसार, भारताचे एक सर्वोच्च न्यायालय असेल.
  • सरन्यायाधीश (Chief Justice of India - CJI) हे सर्वोच्च न्यायालयाचे प्रमुख असतात.
  • राष्ट्रपती इतर न्यायाधीशांची नेमणूक सरन्यायाधीशांच्या सल्ल्यानुसार करतात.
  • सध्या सर्वोच्च न्यायालयात सरन्यायाधीशांसहित न्यायाधीशांची संख्या 34 आहे.

पात्रता

  • सर्वोच्च न्यायालयाचा न्यायाधीश होण्यासाठी व्यक्ती भारताचा नागरिक असावा.
  • उच्च न्यायालयात किमान 5 वर्षे न्यायाधीश म्हणून काम केलेला असावा किंवा उच्च न्यायालयात 10 वर्षे वकिलीचा अनुभव असावा.
  • राष्ट्रपतींच्या दृष्टीने तो एक नामांकित विधिज्ञ असावा.

अधिकार क्षेत्र

  • सर्वोच्च न्यायालयाला भारतातील सर्व उच्च न्यायालयांच्या निर्णयांविरुद्ध अपील ऐकण्याचा अधिकार आहे.
  • दोन किंवा अधिक राज्यांमधील वाद, केंद्र आणि राज्य सरकारमधील वाद यावर निर्णय देण्याचा अधिकार सर्वोच्च न्यायालयाला आहे.
  • मूलभूत हक्कांचे संरक्षण करण्याची जबाबदारी सर्वोच्च न्यायालयावर आहे.

महत्त्वाचे कलम

  • कलम 32: घटनात्मक उपाययोजेचा अधिकार - मूलभूत हक्कांचे उल्लंघन झाल्यास सर्वोच्च न्यायालयात दाद मागण्याचा अधिकार.
  • कलम 131: सर्वोच्च न्यायालयाचे मूळ अधिकार क्षेत्र.
  • कलम 136: सर्वोच्च न्यायालय खासLeave granted by the Supreme Courtappeals (Special Leave Petition) अंतर्गत कोणत्याही न्यायालयात किंवा न्यायाधिकरणाच्या निर्णयाविरुद्ध अपील ऐकू शकते.

इतर माहिती

  • सर्वोच्च न्यायालयाचे न्यायाधीश वयाच्या 65 वर्षांपर्यंत आपल्या पदावर राहू शकतात.
  • सर्वोच्च न्यायालयाच्या न्यायाधीशांना राष्ट्रपती गैरवर्तन किंवा अक्षमतेच्या आधारावर पदावरून दूर करू शकतात, ज्यासाठी संसदेच्या दोन्ही सभागृहांमध्ये दोन-तृतीयांश बहुमताने मंजुरी आवश्यक आहे.

अधिक माहितीसाठी:

मला आशा आहे की ही माहिती तुमच्यासाठी उपयुक्त आहे.

उत्तर लिहिले · 16/3/2025
कर्म · 980

Related Questions

डिस्ट्रिक्ट वकील आणि सुप्रीम कोर्टाचा वकील यामध्ये काय फरक असतो आणि सुप्रीम कोर्टाचा वकील कसे बनावे लागते? एलएलबी करावे हे मला पण माहीत आहे, पण त्यापुढची प्रोसेस काय आहे?
सुप्रीम कोर्टाच्या निर्णयावर अपील दाखल करता येते का किंवा त्या निर्णयावर पुनर्विचार याचिका दाखल करता येते का? आणि ती कुठे दाखल करायची?
सर्वोच्च न्यायालयाचे न्यायाधीश होण्यासाठी कोणती शैक्षणिक पात्रता लागते?