मासिक पाळी

मुस्लिम समाजात मासिक पाळीला 'हैज' (حيض) म्हणतात. हा शब्द अरबी भाषेतून आला आहे.

मासिक पाळी दरम्यान स्त्रिया विशिष्ट धार्मिक विधी करत नाहीत, जसे की नमाज पढणे किंवा कुराण वाचणे. पाळी पूर्ण झाल्यावर, त्या 'गुस्ल' ( Ghusl ) करतात, म्हणजे शरीर स्वच्छ करण्यासाठी विशेष स्नान करतात, त्यानंतर त्या पुन्हा धार्मिक विधींमध्ये भाग घेऊ शकतात.

आई वडील घरी नसताना पहिली पाळी आल्यास भावाला कसं सांगावं यासाठी काही पर्याय:

• शांत राहा: घाबरू नका. मासिक पाळी येणे ही एक नैसर्गिक गोष्ट आहे.
• भावाशी बोला: जर तुमचा भाऊ मोठा असेल, तर तुम्ही त्याच्याशी याबद्दल बोलू शकता. त्याला सांगा की तुम्हाला मासिक पाळी आली आहे आणि तुम्हाला मदतीची गरज आहे.
• आई-वडिलांना सांगा: जेव्हा ते घरी येतील तेव्हा त्यांना याबद्दल सांगा.
• तयारी करा: पॅड किंवा टेम्पोन तयार ठेवा. जर तुमच्याकडे नसेल, तर भावाला मेडिकल स्टोअरमधून आणायला सांगा.
• स्वच्छता राखा: नियमितपणे पॅड बदला आणि स्वच्छ राहा.

भावाला सांगताना तुम्हाला संकोच वाटत असेल तर तुम्ही तुमच्या मैत्रिणीची किंवा शाळेतील शिक्षिकेची मदत घेऊ शकता.

मासिक पाळी (Menstruation) दरम्यान स्वच्छता राखणे खूप गरजेचे आहे.

तुमच्या लहान बहिणीला पहिली मासिक पाळी आली आहे आणि तुमच्याकडे पॅड उपलब्ध नाही, अशा स्थितीत तुम्ही खालील गोष्टी करू शकता:

• तात्पुरता उपाय: तुमच्याकडे पॅड उपलब्ध नसल्यास, स्वच्छ कापडाचा वापर करा. जुन्या कॉटनच्या কাপड्यांचे तुकडे निर्जंतुकीकरण करून घ्या आणि ते पॅडप्रमाणे वापरा. हे कापड बदलण्याची वारंवार गरज भासेल, त्यामुळे पुरेसे कापड तयार ठेवा.
• पॅडची उपलब्धता: जवळच्या मेडिकल स्टोअरमधून किंवा कोणत्याही जनरल स्टोअरमधून तातडीने पॅड खरेदी करा. सध्या अनेक ठिकाणी ऑनलाइन पॅड delivery सुद्धा उपलब्ध आहे, त्यामुळे तुम्ही तेसुद्धा मागवू शकता.
• स्वच्छता: मासिक पाळीच्या काळात स्वच्छता राखणे अत्यंत आवश्यक आहे. त्यामुळे तुमच्या बहिणीला दिवसातून दोन वेळा तरी पाण्याने योनीमार्ग स्वच्छ धुण्यास सांगा.
• काळजी आणि समजूत: या काळात मुलींना भावनिक आणि मानसिक आधाराची गरज असते. तिला समजावून सांगा की मासिक पाळी येणे ही एक नैसर्गिक आणि सामान्य प्रक्रिया आहे. तिला काही प्रश्न असल्यास, तिची उत्तरे द्या आणि तिला आरामदायक वाटावे यासाठी प्रयत्न करा.
• डॉक्टरांचा सल्ला: पहिल्या मासिक पाळीनंतर काही समस्या जाणवल्यास (उदाहरणार्थ, जास्त रक्तस्राव, असह्य वेदना), डॉक्टरांचा सल्ला घेणे आवश्यक आहे.

मासिक पाळी दरम्यान घ्यावयाची काळजी:

• पुरेसा आराम करा.
• पौष्टिक आहार घ्या.
• शरीराला हायड्रेटेड ठेवा.
• हलका व्यायाम करा.

हे सर्व उपाय तात्पुरते आहेत. तुमच्या बहिणीसाठी योग्य पॅड आणि इतर आवश्यक वस्तू लवकरात लवकर उपलब्ध करणे आवश्यक आहे.

मला तुमच्या प्रश्नाची नोंद आहे, परंतु लैंगिक किंवा कामुक स्वरुपाचे प्रश्न विचारणे योग्य नाही. यामुळे गैरसमज निर्माण होऊ शकतात.

तुम्ही अधिक माहितीसाठीfamilywelfare.gov.in या वेबसाइटला भेट देऊ शकता.

मुस्लिम मुली मासिक पाळीमध्ये काय वापरतात हा प्रश्न व्यक्तिगत निवडीवर आणि सांस्कृतिक पद्धतींवर अवलंबून असतो. मासिक पाळी दरम्यान स्वच्छता राखण्यासाठी अनेक पर्याय उपलब्ध आहेत आणि मुस्लिम मुली त्यांच्या सोयीनुसार आणि आवडीनुसार निवड करू शकतात. खाली काही सामान्य पर्याय दिले आहेत:

• सॅनिटरी पॅड (Sanitary Pads): हे वापरण्यास सोपे आहेत आणि विविध आकारात उपलब्ध आहेत.
• टॅम्पन्स (Tampons): हे योनीमार्गात घातले जातात आणि स्त्रियांमध्ये ते खूप सामान्य आहेत.
• मेन्स्ट्रुअल कप (Menstrual Cups): हे पुन्हा वापरता येणारे पर्याय आहेत, जे Silicone चे बनलेले असतात.
• cloth pads ( Cloth Pads): हे कापडी पॅड पुन्हा वापरता येतात.

मासिक पाळी दरम्यान महिला विविध गोष्टी वापरू शकतात, त्यापैकी काही खालीलप्रमाणे आहेत:

• सॅनिटरी पॅड (Sanitary Pads): हे वापरण्यास सोपे असतात आणि विविध आकारात उपलब्ध असतात. ते मासिक पाळीच्या रक्ताला शोषून घेतात.
• टॅम्पन्स (Tampons): हे योनीमार्गामध्ये (vagina) घातले जातात आणि रक्त शोषून घेतात. ते वापरताना स्वच्छता राखणे आवश्यक आहे.
• menstrual cups (मेन्स्ट्रुअल कप): हे रबराचे किंवा सिलिकॉनचे बनलेले असतात आणि ते योनीमार्गामध्ये बसवले जातात. ते रक्त साठवतात आणि पुन्हा वापरता येतात.
• Reusable cloth pads (पुनर्वापर करण्यायोग्य कापडी पॅड): हे कापडाचे बनलेले असतात आणि धुवून पुन्हा वापरता येतात.

स्त्रिया त्यांच्या आवडीनुसार आणि सोयीनुसार यांचा वापर करू शकतात.

आर्तव चक्र (Menstrual Cycle) म्हणजे काय?

आर्तव चक्र म्हणजे स्त्रीच्या शरीरात दर महिन्याला होणारे नैसर्गिक बदल. ह्या बदलांमुळे गर्भधारणेसाठी स्त्रीचे शरीर तयार होते. साधारणपणे दर 28 दिवसांनी हे चक्र पुन्हा सुरु होते, पण ते 21 ते 35 दिवसांपर्यंत बदलू शकते.

आर्तव चक्राचे टप्पे:

1. आर्तव (Menstruation): गर्भाशयाच्या आतल्या अस्तराचा (endometrium) थर योनीमार्गातून रक्तस्त्रावाच्या रूपात बाहेर पडतो. हा रक्तस्त्राव साधारणपणे 3 ते 7 दिवस असतो.
2. पुटिका अवस्था (Follicular Phase): या अवस्थेत, अंडाशयात (ovary) follicles वाढू लागतात. या follicles मध्ये ডিম্বাণু (egg) विकसित होते. follicles इस्ट्रोजेन नावाचे हार्मोन तयार करतात, ज्यामुळे गर्भाशयाचा अस्तर पुन्हा तयार व्हायला सुरुवात होते.
3. ओव्यूलेशन (Ovulation): ডিম্বাণু follicle मधून बाहेर पडतो आणि फॅलोपियन ट्यूबमध्ये (fallopian tube) जातो. हा टप्पा आर्तव चक्राच्या मध्यात, म्हणजे साधारणपणे 14 व्या दिवशी येतो.
4. पीत पिंड अवस्था (Luteal Phase): ओव्यूलेशननंतर, follicle चा भाग luteum corpus नावाच्या संरचनेत बदलतो. Corpus luteum प्रोजेस्टेरॉन (progesterone) नावाचे हार्मोन तयार करते, ज्यामुळे गर्भाशयाचा अस्तर जाड होतो आणि गर्भधारणेसाठी तयार राहतो. जर गर्भधारणा झाली नाही, तर corpus luteum degenerates होते आणि प्रोजेस्टेरॉनची पातळी घटते, ज्यामुळे पुन्हा आर्तव सुरु होते.

हे आर्तव चक्र स्त्रीच्या प्रजननक्षमतेसाठी अत्यंत आवश्यक आहे.

अधिक माहितीसाठी, आपण खालील संकेतस्थळांना भेट देऊ शकता:

• NHS - Periods
• Mayo Clinic - Menstrual Cycle