
दंत आरोग्य
- Fluoride चा वापर: Fluoride दातांच्या enamel ला मजबूत करते आणि cavity पासून बचाव करते. Fluoride टूथपेस्ट नियमितपणे वापरा आणि डॉक्टरांच्या सल्ल्यानुसार fluoride treatment घ्या.
- Calcium युक्त आहार: Calcium दातांसाठी आवश्यक आहे. दुध, दही, पनीर आणि पालेभाज्यांसारख्या calcium युक्त पदार्थांचे सेवन करा.
- Vitamin D: Vitamin D calcium शोषून घेण्यास मदत करते. त्यामुळे vitamin D युक्त आहार घ्या किंवा डॉक्टरांच्या सल्ल्यानुसार supplements घ्या.
- Toothbrushing: दिवसातून दोन वेळा fluoride टूथपेस्टने दात घासा. दात घासताना हळूवारपणे circular motion मध्ये ब्रश करा.
- Flossing: दररोज एकदा तरी floss चा वापर करा. Floss केल्याने दातांच्या मधील फ Constructor अडकलेले अन्न कण निघून जातात.
- Sugar आणि Acidic पदार्थांचे सेवन टाळा: जास्त गोड आणि acidic पदार्थ दातांसाठी हानिकारक असतात. त्यामुळे यांचे सेवन कमी करा.
- Dental check-up: नियमितपणे दंत डॉक्टरांकडे जाऊन दातांची तपासणी करा आणि त्यांच्या सल्ल्यानुसार उपचार घ्या.
- पानी भरपूर प्या: पानी प्यायल्याने तोंडात लाळ तयार होते, ज्यामुळे दात स्वच्छ राहण्यास मदत होते.
- नियमितपणे ब्रश करा: दिवसातून दोन वेळा फ्लोराईडयुक्त टूथपेस्टने दात घासल्याने दातांवरील साठलेला पिवळसर थर कमी होतो.
- dental floss चा वापर करा: दातांच्या फटीत अडकलेले अन्न कण काढण्यासाठी dental floss चा वापर करणे आवश्यक आहे.
- माउथवॉश वापरा: माउथवॉश वापरल्याने तोंडातील बॅक्टेरिया कमी होतात आणि दातांवरील थर जमा होण्यास प्रतिबंध होतो.
- बेकिंग सोडा: बेकिंग सोडा पाण्यामध्ये मिसळून पेस्ट तयार करा आणि त्या पेस्टने दात घासा. यामुळे दातांवरील पिवळसर थर कमी होतो.
- संत्र्याची साल: संत्र्याच्या सालीने दात घासल्याने दात स्वच्छ होतात आणि पिवळसरपणा कमी होतो.
- व्हिनेगर: व्हिनेगरमध्ये अँटीबॅक्टेरियल गुणधर्म असतात. त्यामुळे ते पाण्यामध्ये मिसळून गुळण्या केल्यास दातांवरील थर कमी होतो.
- प्रोफेशनल क्लीनिंग: डेंटिस्टकडे जाऊन वेळोवेळी दात स्वच्छ करणे हा एक प्रभावी उपाय आहे. डेंटिस्ट आधुनिक उपकरणांच्या साहाय्याने दातांवरील कडक झालेला थर काढू शकतात.
अधिक माहितीसाठी आपण दंतवैद्याचा सल्ला घ्यावा.
- हिरड्यांना मसाज करा: स्वच्छ बोटाने किंवा मऊ कपड्याने बाळाच्या हिरड्यांना हळूवारपणे मसाज करा. यामुळे त्यांना आराम मिळतो.
- थंड वस्तू द्या: थंडगार कापड किंवा रबरचे खेळणे (Teether) चावण्यासाठी द्या. थंडीमुळे हिरड्या सुन्न होतात आणि वेदना कमी होतात.
- दात येण्याची बाळगुटी (Teething biscuits): बाजारात दात येण्यासाठी बिस्किटे मिळतात, ती डॉक्टरांच्या सल्ल्याने बाळाला द्या.
- वेदना कमी करणारे औषध: डॉक्टरांच्या सल्ल्यानुसार वेदना कमी करणारे औषध द्या.
- पुरेशी स्वच्छता राखा: बाळाच्या तोंडाची आणि आसपासच्या भागाची स्वच्छता ठेवा, जेणेकरून संसर्ग (Infection) होणार नाही.
जर त्रास जास्त होत असेल, तर डॉक्टरांचा सल्ला घ्या.
- दातांना आधार देणे: दात हलत असल्यास डेंटिस्ट तुम्हाला काही उपाय सांगू शकतात, ज्यामुळे दात स्थिर राहतील. उदा. स्प्लिंटिंग (Splinting) करणे, म्हणजे हलणारे दात शेजारच्या दातांना बांधून ठेवणे.
- हिरड्यांची काळजी घेणे: हिरड्यांच्या समस्यांमुळे दात हलतात. त्यामुळे हिरड्या निरोगी ठेवणे महत्त्वाचे आहे. यासाठी नियमितपणे ब्रश करणे, फ्लॉस (Floss) वापरणे आणि डेंटिस्टकडे जाऊन हिरड्यांची तपासणी करणे आवश्यक आहे.
- वजनाचा संबंध: दातांच्या समस्या आणि वजन यांचा थेट संबंध नाही, परंतु काही अप्रत्यक्ष संबंध असू शकतात. उदाहरणार्थ, कुपोषणामुळे हाडे कमकुवत झाल्यास दातांवर परिणाम होऊ शकतो.
- डेंटिस्टचा सल्ला: दातांच्या डॉक्टरांना भेटून तपासणी करून घेणे हा सर्वोत्तम उपाय आहे. ते तुमच्या दातांच्या समस्येचे कारण शोधून योग्य उपचार देऊ शकतील.
- आहार: संतुलित आणि पौष्टिक आहार घ्या. कॅल्शियम आणि व्हिटॅमिन डी युक्त पदार्थांचे सेवन करा, ज्यामुळे हाडे मजबूत राहतील.
- स्वच्छता: दिवसातून दोन वेळा ब्रश करा आणि फ्लॉसचा वापर करा.
'यापुढे दंत सप्ताह नाही' या विधानाची कारणमीमांसा खालीलप्रमाणे असू शकते:
-
दंत सप्ताहाची उद्दिष्ट्ये साध्य झाली:
जर दंत सप्ताहाच्या माध्यमातून लोकांमध्ये दंत आरोग्याविषयी जागरूकता निर्माण झाली असेल आणि लोकांच्या सवयींमध्ये सुधारणा झाली असेल, तर सरकारला किंवा आरोग्य संघटनेला असे वाटू शकते की आता दंत सप्ताहाची गरज नाही.
-
अधिक प्रभावी उपाययोजना:
दंत सप्ताहापेक्षा अधिक प्रभावी आणि दीर्घकाळ चालणाऱ्या उपाययोजना सुरू करणे. उदाहरणार्थ, शाळांमध्ये नियमित दंत तपासणी करणे, आरोग्य केंद्रांमध्ये दंत सुविधा उपलब्ध करणे, इत्यादी.
-
आर्थिक कारणे:
दंत सप्ताहाच्या आयोजनासाठी लागणारा खर्च जास्त असेल आणि त्या प्रमाणात अपेक्षित परिणाम दिसत नसेल, तर तो बंद केला जाऊ शकतो.
-
धोरणात्मक बदल:
आरोग्य मंत्रालयाच्या धोरणांमध्ये बदल झाल्यास, प्राधान्यक्रम बदलू शकतात आणि दंत सप्ताहाऐवजी इतर आरोग्य कार्यक्रमांवर लक्ष केंद्रित केले जाऊ शकते.
-
जागरूकता आणि शिक्षण:
दंत आरोग्याबद्दल समाजात पुरेशी जागरूकता निर्माण झाली असेल, तर दंत सप्ताहाची आवश्यकता कमी होऊ शकते.
Disclaimer: ही केवळ काही संभाव्य कारणे आहेत. 'यापुढे दंत सप्ताह नाही' या विधानामागील नेमके कारण सरकार किंवा संबंधित आरोग्य संघटनाच देऊ शकते.
कवळी (Dentures) निसटल्यास परत बसवता येते का?
उत्तर: होय, कवळी निसटल्यास ती परत बसवता येते. परंतु, ती योग्य पद्धतीने बसवणे आवश्यक आहे.
कवळी परत बसवण्या संबंधी महत्वाच्या गोष्टी:
- कवळी स्वच्छ करा: कवळी आणि आपले तोंड दोन्ही स्वच्छ पाण्याने धुवा.
- कवळी तपासा: कवळीला तडे गेले आहेत का किंवा ती तुटली आहे का ते तपासा. काही नुकसान झाले असल्यास, दंतवैद्याकडे (Dentist) जा.
- कवळी हळूवारपणे लावा: कवळी आपल्या जागी हळूवारपणे परत लावा. जास्त जोर लावू नका.
- दंतवैद्याचा सल्ला घ्या: कवळी व्यवस्थित बसत नसेल किंवा त्रास होत असेल, तर दंतवैद्याचा सल्ला घ्या.
टीप: कवळी व्यवस्थित ठेवण्यासाठी आणि ती वारंवार निसटण्यापासून रोखण्यासाठी, दंतवैद्य काही उपाय सांगू शकतात.