
ऐतिहासिक स्थळ
औरंगाबाद शहरामधील पाणचक्की हे एक ऐतिहासिक ठिकाण आहे. हे शहर मध्ययुगीन काळात महत्वाचे केंद्र होते आणि या पाणचक्कीचा उपयोग पाणी वापरून धान्य दळण्यासाठी केला जात असे.
इतिहास:
- पाणचक्कीची निर्मिती 17 व्या शतकात झाली.
- याचा उद्देश हा शहरात येणाऱ्या यात्रेकरूंसाठी आणि गरजू लोकांसाठी अन्न उपलब्ध करणे हा होता.
- या चक्कीला पाणी हर्सूल तलावातून एका भूमिगत नलिकेद्वारे आणले जाते.
रचना:
- पाणचक्कीची रचना अतिशय विचारपूर्वक केलेली आहे. यामध्ये पाण्याचा प्रवाह वापरून चक्कीच्या पात्या फिरवल्या जातात, ज्यामुळे धान्य दळले जाते.
- परिसरात एक मशीद, काही निवासस्थाने, आणि एक न्यायालय देखील आहे.
आजची स्थिती:
- आज पाणचक्की एक लोकप्रिय पर्यटन स्थळ आहे.
- येथे दरवर्षी अनेक पर्यटक भेट देतात आणि या ऐतिहासिक ठिकाणाची माहिती घेतात.
पाणचक्की हे औरंगाबादच्या इतिहासाचा एक महत्त्वाचा भाग आहे आणि आजही ते आपल्या कार्यामुळे आणि रचनेमुळे लोकांचे लक्ष वेधून घेते.
अधिक माहितीसाठी:
ताजमहाल:
ताजमहाल ही भारतातील आग्रा शहरात स्थित एक जगप्रसिद्ध समाधी आहे.
इतिहास:
मुघल बादशाह शाहजहांने आपली पत्नी मुमताज महलच्या स्मरणार्थ हे बांधले.
वैशिष्ट्ये:
-
बांधकाम: हे पांढऱ्या शुभ्र संगमरवरी दगडांनी बांधलेले आहे.
-
शैली: हे मुघल स्थापत्यकलेचा उत्कृष्ट नमुना आहे.
-
युनेस्को जागतिक वारसा: ताजमहाल युनेस्कोच्या जागतिक वारसा स्थळांच्या यादीत समाविष्ट आहे. UNESCO
भेटी देण्याची वेळ:
सकाळ ते संध्याकाळ पर्यटकांसाठी खुला.
सारंगगड: एक ऐतिहासिक किल्ला
सारंगगड हा भारताच्या महाराष्ट्र राज्यातील नाशिक जिल्ह्यातील एक डोंगरी किल्ला आहे. हा किल्ला नाशिक शहरापासून सुमारे 70 किलोमीटर अंतरावर आहे.
इतिहास:
- सारंगगडाची निर्मिती नेमकी कधी झाली हे निश्चितपणे ज्ञात नाही, परंतु हा किल्ला यादव काळात (12 व्या ते 14 व्या शतकात) बांधला गेला असावा असा अंदाज आहे.
- हा किल्ला बहामनी सल्तनत, निजामशाही आणि मराठा साम्राज्याच्या ताब्यात होता.
- 1671 मध्ये छत्रपती शिवाजी महाराजांनी हा किल्ला जिंकला.
- 1818 मध्ये ब्रिटिशांनी मराठा साम्राज्याचा पाडाव करेपर्यंत हा किल्ला मराठा साम्राज्याच्या अधीन होता.
भौगोलिक महत्त्व:
- सारंगगड समुद्रसपाटीपासून सुमारे 4,921 फूट (1,500 मीटर) उंचीवर आहे.
- हा किल्ला एका उंच डोंगरावर वसलेला आहे, ज्यामुळे तो एक मजबूत आणि सुरक्षित किल्ला बनला आहे.
- गडावरून आसपासच्या परिसराचे विहंगम दृश्य दिसते.
किल्ल्याची रचना:
- सारंगगडावर प्रवेश करण्यासाठी एकच दरवाजा आहे.
- किल्ल्यामध्ये पाण्याची टाकी, काही मंदिरे आणि राहण्यासाठी काही वास्तू आहेत.
- किल्ल्याच्या सभोवताली तटबंदी आहे, जी काही ठिकाणी अजूनही चांगल्या स्थितीत आहे.
भेटी देण्याची ठिकाणे:
- गणपती मंदिर: हे मंदिर किल्ल्यावरील सर्वात महत्त्वाचे मंदिर आहे.
- हनुमान मंदिर: हे मंदिर किल्ल्याच्या प्रवेशद्वाराजवळ आहे.
- पाण्याची टाकी: किल्ल्यावर पिण्याच्या पाण्याची सोय करण्यासाठी ही टाकी बांधण्यात आली होती.
- तटबंदी: किल्ल्याच्या सभोवताली असलेली तटबंदी आजही चांगल्या स्थितीत आहे.
कसे जायचे:
- सारंगगडाला भेट देण्यासाठी, नाशिकहून दिंडोरी किंवा पेठ मार्गेBaseवाडी गावात जावे लागते.
- बेसवाडीपासून गडावर जाण्यासाठी पायवाट आहे.
जवळपासची ठिकाणे:
- नाशिक शहर
- त्र्यंबकेश्वर
- सप्तशृंगी गड
संदर्भ:
अशा या पराक्रमी सरसेनापतींबद्दल अनेकांनी इतिहासाच्या पाना-पानांत भरपूर वाचले आहे. मात्र, त्यांच्या स्मारकाबद्दल फारशी माहिती नसल्याने तेथे भेट देणार्यांची संख्या अंत्यंत दुर्मिळ आहे. हे चित्र बदलण्यासाठी सरसेनापती धनाजीराव जाधव स्मारक पर्यटन नकाशावर येणे गरजेचे आहे. यासाठी शासनासह इतिहास संशोधन संस्था-संघटना व शिवप्रेमींकडून प्रयत्न होणे गरजेचे आहे. आज सरसेनापती धनाजीराव जाधव यांचा ३०९ वा स्मृतिदिन आहे.
शिवछत्रपतींच्या मृत्यूनंतर (इसवी सन 1680) त्यांनी निर्माण केलेले रयतेचे स्वतंत्र-सार्वभौम स्वराज्य नष्ट करण्याच्या उद्देशाने मुघल बादशहा औरंगजेब आपल्या प्रचंड सैन्यासह महाराष्ट्रात आला. छत्रपती संभाजी महाराज यांना पकडून त्याने हालहाल करून मारले (इसवी सन 1689). यानंतर छत्रपती राजाराम महाराज व रणरागिणी ताराराणी यांनी स्वराज्याचे रक्षण केले. इसवी सन 1700 मध्ये छत्रपती राजाराम महाराजांचा अचानक मृत्यू झाल्याने ताराराणी यांच्यावर दु:खाचा डोंगर कोसळाला. याने खचून न जाता ताराराणींनी औरंगजेबाला निकराचा लढा देत स्वराज्याचे रक्षण केले. अशा अत्यंत प्रतिकूल परिस्थितीत त्यांना भक्कम साथ मिळाली ती सरसेनापती धनाजीराव जाधव व सरसेनापती संताजी घोरपडे यांची. त्यांच्या नेतृत्वाखालील मराठा सैन्याने रयतेचे स्वराज्य स्वतंत्र ठेवले. हताश औरंगजेबाचा इसवी सन 1707 मध्ये मृत्यू झाला.आपण वाचत आहात माहिती सेवा ग्रूप पेठवडगावची पोस्ट रणरागिणी ताराराणी यांच्या नेतृत्वाखाली सरसेनापती धनाजीराव जाधव व संताजी घोरपडे यांनी केवळ स्वराज्याचे रक्षण केले नाही तर त्याच्या विस्तारासाठी कर्नाटक व अन्य प्रांतात मोहिमा यशस्वी केल्या.
*⚔समाधी स्थळाचे जतन व परिसर विकास ⚔*
सरसेनापती धनाजीराव जाधव यांच्या समाधी स्थळाचे जतन-संवर्धन-संरक्षण व्हावे या उद्देशाने पेठवडगांव नगपरिषदेच्या वतीने या परिसराचा विकास करण्यात आला. सरसेनापती धनाजीराव जाधव यांचा पुतळा बसविण्यात आला. याशिवाय महाराष्ट्र शाहीर परिषद व कोल्हापूर जिल्हा शाहीर परिषद यांच्या सहकार्याने प्रतिवर्षी 28 जून रोजी स्मृतिदिनाच्या कार्यक्रमाचे आयोजन गेल्या अनेक वर्षांपासून अखंड केले जाते.
समाधी परिसरात निसर्ग मित्र संस्थेच्यावतीने येथे ‘स्मृतिवन’ संकल्पना राबविण्यात आली. धनाजीराव जाधव यांच्यासह सती गेलेल्या त्यांच्या पत्नी गोपीकाबाई यांच्या वृंदावन परिसरात स्मृतिवन विकसित करण्यात आले आहे. या अंतर्गत या परिसरात महाराष्ट्राचे राज्यफुल जारुळ, नागकेसर, कंकू फळ, आपटा, सीतेचा अशोक आदी झाडे लावण्यात आली आहेत. असे हे ऐतिहासिक स्मारक पर्यटनाच्या नकाशात येणे गरजेचे आहे. जेणेकरून याची माहिती भावी पिढीला होऊ शकेल.
https://m.facebook.com/story.php?story_fbid=747483212316271&id=100011637976439
____________________________
*🛡ʷʰᵃᵗˢᵃᵖᵖ 9890875498* ☜♡☞
_*!|! माहिती सेवा ग्रूप पेठवडगाव !|!*_
*🇯🇵🇯🇵🇯🇵🇯🇵🇯🇵🇯🇵🇯🇵🇯🇵*
. _*ണคн¡т¡ รεvค*_
. *_:::::∴━━━✿━━━∴::::_*
. *_उत्तरप्रदेश (बुलंद) : 'जिन्दा है शाहजहाँ की चाहत अब तक, जवान है मुमताज की उल्फत अब तक, जाकर देखो ताजमहल को यारो पत्थर से भी टपकती है मोहब्बत अब तक' अशा काहीशा भावना ताजमहलचं देखणं रुप पाहिल की मनात दाटून येतात. आग्र्याची आणि उत्तर प्रदेशची ओळख नाही म्हटल तरी ताजमहालमुळे होते असं म्हटल तरी अतिशयोक्ती ठरणार नाही._*
आग्र्यामधील ताजमहाल पाहून कुणीही नव्याने प्रेमात पडतोच, पण असाच आणखी एक ताजमहाल उत्तर प्रदेशमधील बुलंद शहरामध्ये आहे. भले त्याची 'नजाकता' ताजमहालच्या तुलनेत कुठेच नाही. पण ज्या कारणासाठी एका निवृत्त पोस्टमनने आपले सर्वंस्व गमावून हुबेहुब ताजमहल उभा केला ते कळाल्यास आपोआप डोळ्यात अश्रू आल्याशिवाय राहणार नाहीत. उत्तर प्रदेशमधील निवृत्त पोस्टमन फैजुल हसन कादरी (८२) यांनी प्राणाहून प्रिय असणाऱ्या पत्नीची आठवण म्हणून हुबेहुब ताजमहल उभा केला. ताजमहल उभा करण्यासाठी आयुष्यभराची जमवलेली पुंजी, जमीन सर्वकाही पणास लावूनही तो पूर्ण होऊ शकला नाही. अशा आधुनिक शाहजहाँ फैजुल हसन कादरी यांचा काल अज्ञात वाहनाने ठोकर दिल्याने मृत्यू झाला. शुक्रवारी सकाळी मोटारसायकली धडक बसल्यानंतर त्यांच्यावर अलीगढमधील एका रुग्णालयात उपचार सुरु होते, पण उपचारादरम्यान त्यांची प्राणज्योत मालवली. कादरी यांचा दफनविधी त्याच ताजमहलमध्ये करण्यात येणार आहे. त्याच ताजमहालमध्ये कादरींची पत्नी तज्जमुलीला दफन करण्यात आले आहे. कादरी यांनी निधनानंतर ताजमहालमध्ये पत्नीच्या बाजूला दफनविधी करावे अशी ईच्छा व्यक्त केली होती.डिसेंबर २०११ मध्ये कादरी यांच्या पत्नीचे निधन झाले.̶माहिती सेवा ग्रूप पेठवड़गावची पोस्ट,कादरी आणि तज्जमुली यांना कोणतेही अपत्य नव्हते. दोघांनी त्याचा नात्यावर कोणताही परिणाम होऊ न देता अखेरच्या क्षणापर्यंत एकमेकांवर जीवापाड प्रेम करत राहिले. तरीसुद्धा दोघांच्या मनात एक खंत होती ती म्हणजे आपण या इहलोकाचा निरोप घेतल्यानंतर आपल्याला आणि आपल्या खानदानाला कोण लक्षात ठेवेल. तेव्हा कादरी यांनी पत्नीला असे काही वचन दिले की ते पाहूनच त्या दोघांच्या नात्याची साक्ष देते.
कादरी यांनी पत्नी तज्जमुलीला मिनी ताजमहाल बांधण्याचे वचन दिले. केवळ वचनावर न थांबता त्यांनी २०१२ मध्ये मिनी ताजमहालच्या बांधकामास सुरुवात केली. त्यासाठी कादरी आयुष्यभर जमवून ठवलेलं सर्वकाही त्या ताजमहलसाठी लावले. फंडामधील पैसे, दागिने आणि सगळी जमीन विकून हुबेहुब ताजमहाल व्हावा यासाठी रात्रंदिवस एक केला. कादरी यांनी १२ लाख रुपये खर्च करून ताजमहाल उभा केला. कादरी यांनी ताजमहलसाठी दगड, लाल दगड, चुना आणि सिमेंट आणि लोखंडाचा वापर केला.̶M̶̶a̶̶h̶̶i̶̶t̶̶i̶ ̶s̶̶e̶̶v̶̶a̶ ̶g̶̶r̶̶o̶̶u̶̶p̶̶,̶ ̶P̶̶e̶̶t̶̶h̶̶v̶̶a̶̶d̶̶g̶̶a̶̶o̶̶n̶
आग्र्यामधील ताजमहलचा जगातील आश्चर्यामध्ये समावेश असला तरी हा पोस्टमन कादरींचा ताजमहल बुलंद शहरामध्ये निश्चयाचा आणि निस्वार्थी प्रेमाचा प्रतीक बनून गेला आहे. भले त्या ताजमहालसारखाच बनवण्याचे स्वप्न कादरींचे अपूर्णच राहणार असले तरी पती आणि पत्नीमधील नाते काय असू शकते याचा दाखला देऊन गेला आहे. असा लढवय्या कादरी चिरंतन स्मरणात राहिल यात शंका नाही.