1. संदर्भ बिंदू (Reference Point) - सरासरी समुद्रसपाटी (Mean Sea Level):

सर्वप्रथम, "समुद्रसपाटी" म्हणजे नेमके काय हे समजून घेणे महत्त्वाचे आहे. समुद्राची पातळी भरती-ओहोटीमुळे बदलत असते. त्यामुळे, अनेक वर्षांच्या निरीक्षणातून काढलेली सरासरी समुद्रसपाटी (Mean Sea Level - MSL) हा उंची मोजण्यासाठी जागतिक संदर्भ बिंदू म्हणून वापरला जातो. वेगवेगळ्या देशांमध्ये स्थानिक सरासरी समुद्रसपाटीचे संदर्भ बिंदू असू शकतात.

2. पारंपारिक/भूगर्भीय सर्वेक्षण पद्धती (Traditional/Geodetic Surveying Methods):

• त्रिकोणीय सर्वेक्षण (Trigonometric Surveying / Triangulation): ही एक जुनी पण प्रभावी पद्धत आहे. यात भूभागावर अनेक निरीक्षण केंद्रे (survey stations) निश्चित केली जातात, जी एकमेकांपासून निश्चित अंतरावर असतात. या केंद्रांवरून शिखराच्या माथ्याकडे कोन (angles) मोजले जातात. त्रिकोणमितीच्या नियमांचा वापर करून, ज्ञात कोन आणि अंतरांच्या आधारे शिखराची उंची काढली जाते. यासाठी थिओडोलाइट (Theodolite) सारखी उपकरणे वापरली जातात.
• दाबमापक (Barometric Altimetry): वातावरणातील दाब उंचीनुसार कमी होतो. या तत्त्वावर आधारित दाबमापक उपकरणे (altimeters) वापरून उंचीचा अंदाज लावला जातो. तथापि, हवामानातील बदलांमुळे दाबात फरक पडत असल्याने ही पद्धत अचूक उंचीसाठी फारशी विश्वसनीय नाही, पण अंदाजे उंचीसाठी उपयुक्त आहे.

3. आधुनिक पद्धती