मराठी व्याकरणात 'भाववाचक शब्दयोगी अव्यय' असा कोणताही विशिष्ट प्रकार नाही. हे दोन स्वतंत्र व्याकरणिक घटक आहेत:

1. भाववाचक नाम (Abstract Noun)
2. शब्दयोगी अव्यय (Postposition)

या दोन्ही संकल्पना खालीलप्रमाणे स्पष्ट करता येतील:

1. भाववाचक नाम (Abstract Noun)

जे नाम कोणत्याही वस्तूच्या किंवा प्राण्याच्या गुणांचे, स्थितीचे, किंवा क्रियेच्या भावाचे बोध करते, त्याला भाववाचक नाम असे म्हणतात. ही नावे डोळ्यांनी दिसू शकत नाहीत, फक्त अनुभवता येतात.

• उदाहरणे:
• सौंदर्य (beauty)
• शौर्य (bravery)
• आनंद (joy)
• दुःख (sorrow)
• गरीबी (poverty)
• श्रीमंती (richness)
• शैशव (childhood)
• मरण (death)
• चोरी (theft)

2. शब्दयोगी अव्यय (Postposition)

शब्दयोगी अव्यय हे असे अविकारी शब्द आहेत जे नामाला किंवा सर्वनामाला जोडून येतात आणि वाक्यातील इतर शब्दांशी त्यांचा संबंध दाखवतात. हे शब्द लिंग, वचन, विभक्तीनुसार बदलत नाहीत.

• उदाहरणे:
• वर (on)
• खाली (under)
• जवळ (near)
• दूर (far)
• समोर (in front of)
• मागे (behind)
• आत (inside)
• बाहेर (outside)
• साठी (for)
• मुळे (because of)
• प्रमाणे (like)
• पेक्षा (than)

संबंध स्पष्टीकरण:

कदाचित तुमचा प्रश्न भाववाचक नामासोबत वापरल्या जाणाऱ्या शब्दयोगी अव्ययाबद्दल असावा. शब्दयोगी अव्यय हे कोणत्याही प्रकारच्या नामाला (सामान्य नाम, विशेष नाम किंवा भाववाचक नाम) जोडून येऊ शकते. परंतु, शब्दयोगी अव्ययाला स्वतःला 'भाववाचक' असे विशेषण लागत नाही.

• उदाहरणे:
• तिच्या आनंदासाठी आम्ही सर्वजण जमलो होतो. (येथे 'आनंद' हे भाववाचक नाम आहे आणि त्याला 'साठी' हे शब्दयोगी अव्यय जोडले आहे.)
• तो दुःखामुळे खूप शांत झाला. (येथे 'दुःख' हे भाववाचक नाम आहे आणि त्याला 'मुळे' हे शब्दयोगी अव्यय जोडले आहे.)
• आईच्या प्रेमापोटी त्याने खूप कष्ट घेतले. (येथे 'प्रेम' हे भाववाचक नाम आहे आणि त्याला 'पोटी' हे शब्दयोगी अव्यय जोडले आहे.)

या उदाहरणांमध्ये, 'आनंदासाठी', 'दुःखामुळे', 'प्रेमापोटी' यांत 'साठी', 'मुळे', 'पोटी' ही शब्दयोगी अव्यये आहेत. ती भाववाचक नामांना जोडली गेली असली तरी, स्वतः 'भाववाचक' नसतात; ती फक्त संबंध दर्शवतात.