1 उत्तर
1
answers
शेतमजूर चळवळीत रोजगार हमी योजनेचे महत्त्व काय?
0
Answer link
शेतमजूर चळवळीत रोजगार हमी योजनेचे (Employment Guarantee Scheme) महत्त्व:
- रोजगार हमी: रोजगार हमी योजना ग्रामीण भागातील लोकांना, जे शारीरिक काम करण्यास तयार आहेत, त्यांना आर्थिक वर्षात किमान १०० दिवसांच्या रोजगाराची हमी देते.
- उत्पादक मालमत्ता निर्माण: या योजनेचा उद्देश ग्रामीण भागातील कुटुंबांना रोजगाराच्या संधी निर्माण करणे आहे.
- सामाजिक सुरक्षा: रोजगार हमी योजना ग्रामीण शेतकरी आणि शेतमजुरांना सामाजिक सुरक्षा प्रदान करते.
- महिलांचे सक्षमीकरण: या योजनेमुळे महिला व दुर्बळ घटकांचे सक्षमीकरण होते.
- पंचायत राज संस्थांना बळकटी: रोजगार हमी योजना पंचायत राज संस्थांना बळकट करते, कारण कामांचे नियोजन, देखरेख आणि नियंत्रण ग्रामपंचायतींकडे सोपविले जाते.
- मजुरीत वाढ: सरकारने रोजगार हमी योजनेच्या मजुरीत वाढ केली आहे, ज्यामुळे मजुरांना आर्थिक दिलासा मिळतो. उदा. महाराष्ट्र सरकारने मनरेगाच्या मजुरीत 17 रुपयांची वाढ केली, त्यामुळे मजुरांची मजुरी 256 रुपयांवरून 273 रुपये प्रतिदिन झाली.
- वैयक्तिक लाभाच्या योजना: या योजनेत वैयक्तिक लाभाच्या विविध योजनांचा समावेश आहे, ज्यामुळे शेतमजूर आणि अल्पभूधारक शेतकऱ्यांना चांगले उत्पन्न मिळते. फळ, रेशीम, बांबू लागवडीतून लाखो रुपयांचे उत्पन्न मिळू शकते.
- जॉब कार्ड: ग्रामीण भागात राहणाऱ्या प्रत्येक कुटुंबाला जॉब कार्ड मिळण्याचा हक्क आहे, ज्यामुळे ते कामाची मागणी करू शकतात आणि काम मिळवू शकतात.
- वेळेवर मजुरी: मजुराला 15 दिवसांच्या आत मजुरी मिळण्याचा हक्क आहे, आणि जर मजुरी वेळेवर मिळाली नाही, तर त्याला विलंब शुल्क मिळण्याचा अधिकार आहे.
या माहितीमुळे, रोजगार हमी योजना शेतमजूर चळवळीत किती महत्त्वपूर्ण आहे हे स्पष्ट होते.