कायदा मूलभूत अधिकार

भारतीय संविधानातील मूलभूत हक्कांची वैशिष्ट्ये स्पष्ट करा?

1 उत्तर
1 answers

भारतीय संविधानातील मूलभूत हक्कांची वैशिष्ट्ये स्पष्ट करा?

0

भारतीय संविधानातील मूलभूत हक्कांची वैशिष्ट्ये खालीलप्रमाणे आहेत:

  1. समानता: कायद्यासमोर समानता आणि कायद्याचे समान संरक्षण.
  2. स्वातंत्र्य: भाषण आणि अभिव्यक्ती स्वातंत्र्य, शांततापूर्ण आणि नि:शस्त्रपणे एकत्र येण्याचा अधिकार, संघटना किंवा युनियन बनवण्याचा अधिकार, भारताच्या राज्यक्षेत्रात मुक्तपणे फिरण्याचा अधिकार, भारताच्या कोणत्याही भागात राहण्याचा आणि स्थायिक होण्याचा अधिकार, कोणताही व्यवसाय, व्यापार किंवा धंदा करण्याचा अधिकार.
  3. शोषण विरुद्ध अधिकार: मानवी तस्करी आणि सक्तीचे काम करण्यास मनाई.
  4. धर्म स्वातंत्र्य: कोणत्याही धर्माचे पालन करण्याचे, आचरण करण्याचे आणि प्रचार करण्याचे स्वातंत्र्य.
  5. सांस्कृतिक आणि शैक्षणिक अधिकार: अल्पसंख्याकांना त्यांच्या भाषेचे, लिपीचे आणि संस्कृतीचे संरक्षण करण्याचा अधिकार.
  6. घटनात्मक उपाययोजनेचा अधिकार: मूलभूत हक्कांचे उल्लंघन झाल्यास सर्वोच्च न्यायालयात दाद मागण्याचा अधिकार.

हे अधिकार व्यक्तीच्या सर्वांगीण विकासासाठी आवश्यक आहेत आणि त्यांचे संरक्षण करणे हे शासनाचे कर्तव्य आहे.

अधिक माहितीसाठी, आपण भारतीय संविधानाचे अधिकृत संकेतस्थळ पाहू शकता: भारतीय संविधान

उत्तर लिहिले · 1/6/2025
कर्म · 2180

Related Questions

झापाचीवाडी गावचा पोलीस पाटील कोण?
कोणत्याही गावातील चोरीचा बैल दुसऱ्या गावात कोणी विकत घेतलेला असल्यास, त्याविषयी त्या गावच्या सरपंचाला पोलीस स्टेशनला बोलावले जाऊ शकत का? व त्यांना स्वतःचे खर्चे करून जावे लागेल का? काय प्रोसिजर असते ते सांगा?
माझ्या गावात स्टोन क्रेशर मशीन आहे, तरी त्यांना ग्रामपंचायत कर लागू आहे. त्यांना ग्रामपंचायतीतर्फे विनंती अर्ज करून कर पट्टी भरायला सांगितली, तरी त्यांनी ती न दिल्यास काय प्रोसिजर करावी लागेल?
31 वर्षांपूर्वी मोठ्या भावाने भावांचे (आनेवारी) वाटप अर्ज करून केलेले आहे. फेरफार तसाच आहे आणि त्यानुसार वहिवाट चालू आहे. 15 वर्षांनंतर चुलत भावांनी गट वाटप (रजिस्टर) केले. परगावी 2 एकर जमीन मोठ्या भावाच्या नावे होती, ती खराब जमीन डोंगरपड होती. वारसा हक्काने मिळालेल्या जमिनीच्या वाटणीवरून चुलत भावांमध्ये वाद होत आहेत, तर ते वाटप कायद्याने परत होऊ शकेल का?
शेजारच्याने जागा न सोडता अनधिकृत बांधकाम करून आमच्या बाजूने खिडक्या ठेवल्या आहेत, याची तक्रार कुठे करून न्याय मिळवावा?
मी आणि माझी पत्नी, दोन मुले व वडील असा ५ व्यक्तींचा परिवार आहे. वडिलांच्या नावे जमीन, राशनकार्ड व सर्व काही वडिलांच्याच ताब्यात आहे. ते आम्हाला जमीन व राशनमधील काहीही देत नाहीत. त्याकरिता, मला माझे राशन वेगळे मिळेल का किंवा राशनकार्ड वेगळे करू शकतो का?
मला माझा मुलगा, सून कोणीही सांभाळ करण्यास तयार नाही. जमीन सर्व त्यांच्या नावावर आहे. माझ्याजवळ काहीही नाही आणि रेशन कार्ड पण त्यांच्या नावाचे आहे. त्यामध्ये माझे पण नाव आहे, पण त्यामधील धान्य ते मला देत नाही. त्याकरिता मला त्यांच्या रेशनमधून नाव कमी करून स्वतःचे राशन मिळू शकेल का?