बहमनी सल्तनत (१३४७-१५२७) हे दख्खनच्या पठारावरील एक मुस्लिम राज्य होते. याची स्थापना १३४७ मध्ये अमीरन-ए-सादा यांनी दिल्ली सल्तनत विरुद्ध बंड करून केली होती.

स्थापना:

दिल्ली सल्तनतमधील अधिकाऱ्यांच्या बंडानंतर बहमनी राज्याची स्थापना झाली. अलाउद्दीन हसन बहमन शाह याने या राज्याची स्थापना केली आणि गुलबर्गा (आताचे कलबुर्गी) येथे आपली राजधानी स्थापन केली.

राजवट:

बहमनी राजवटीने सुमारे दोन शतकें राज्य केले आणि या काळात त्यांनी कला, साहित्य आणि वास्तुकलेमध्ये महत्त्वपूर्ण योगदान दिले. त्यांनी अनेक मशिदी, विद्यापीठे आणि रुग्णालये बांधली.

प्रशासन:

बहमनी राज्याचे प्रशासन मजबूत होते. राज्याचे अनेक प्रांतांमध्ये विभाजन केले होते आणि प्रत्येक प्रांतावर एक प्रशासक नेमला जात असे.

कला आणि संस्कृती:

बहमनी राजवटीने कला आणि संस्कृतीला आश्रय दिला. त्यांनी अनेक विद्वानांना आणि कलाकारांना आपल्या दरबारात आमंत्रित केले. बहमनी वास्तुकलेत पर्शियन आणि भारतीय शैलींचा प्रभाव दिसतो.

विघटन:

१६ व्या शतकात बहमनी सल्तनतचे विघटन झाले आणि त्यातून पाच नवीन राज्यांची निर्मिती झाली: अहमदनगरची निजामशाही, विजापूरची आदिलशाही, गोवळकोंड्याची कुतुबशाही, बिदरची बरीदशाही आणि बेरारची इमादशाही.

महत्व:

बहमनी राजवट ही दख्खनच्या इतिहासातील एक महत्त्वाची राजवट होती. या राजवटीने या प्रदेशात कला, संस्कृती आणि शिक्षण यांचा विकास केला.