2 उत्तरे
2
answers
पूर्ण स्पर्धेची वैशिष्ट्ये कोणती?
1
Answer link
पूर्ण स्पर्धा हा बाजारपेठेचा एक अनोखा प्रकार आहे जो एकाधिक कंपन्यांना समान उत्पादन किंवा सेवा विकण्याची परवानगी देतो. अनेक ग्राहक ती उत्पादने खरेदी करण्याचा विचार करत आहेत. यापैकी कोणतीही फर्म इतर प्रतिस्पर्ध्यांना व्यवसाय न गमावता ते विकत असलेल्या उत्पादन किंवा सेवेसाठी किंमत ठरवू शकत नाही. बाजारात प्रवेश किंवा बाहेर पडू पाहणाऱ्या कोणत्याही फर्मला कोणतेही अडथळे नाहीत. सर्व विक्रेत्यांचे अंतिम आउटपुट इतके समान आहे की ग्राहक एका कंपनीचे उत्पादन किंवा सेवा त्यांच्या प्रतिस्पर्ध्यांपेक्षा वेगळे करू शकत नाहीत.
एक परिपूर्ण स्पर्धा ही एक प्रकारची बाजारपेठ आहे ज्यामध्ये खरेदीदार आणि विक्रेत्यांची संख्या खूप मोठी असते. सर्व एकसमान उत्पादने खरेदी आणि विक्री करण्यात व्यस्त आहेत आणि त्यांना कोणतेही कृत्रिम निर्बंध नाहीत. परिपूर्ण स्पर्धेची मुख्य वैशिष्ट्ये बाजाराचे परिपूर्ण ज्ञान धारण करून केली जातात.
दुस-या शब्दात, बाजाराला परिपूर्ण असे म्हटले जाते जेव्हा संभाव्य खरेदीदार आणि विक्रेते घडणाऱ्या किंमती आणि व्यवहारांबद्दल चांगले जागरूक असतात. परिपूर्ण स्पर्धा आर्थिक संसाधनांच्या कार्यक्षम वाटपासह आहे. बाजाराची रचना ही बाजारपेठेतील कंपन्यांची संख्या आणि आकार यावर अवलंबून असते. बाजार संरचनेच्या प्रमुख प्रकारांमध्ये मक्तेदारी, मक्तेदारी स्पर्धा, ऑलिगोपॉली आणि परिपूर्ण स्पर्धा यांचा समावेश होतो.
पूर्ण स्पर्धा म्हणजे ज्या बाजारात एजिनशी वस्तूचे असंख्य ग्राहक व असंख्य विक्रेते असतात. अशा बाजारास पूर्ण स्पर्धा असे म्हणतात. पूर्ण स्पर्धेच्या बाजारात किंमत निश्चितीसाठी मागणी व पुरवठा हे दोन घटक महत्त्वाचे मानले जातात. कारण किंमत निश्चिती ही मागणी व पुरवठ्याच्या संतुलनाने किंवा समतोलाने निश्चित होत असते .
पूर्ण स्पर्धा
अर्थ व व्याख्या: पूर्ण स्पर्धा ही प्रत्यक्ष बाजारापेक्षा एक आदर्श आणि काल्पनिक संकल्पना आहे. मिसेस जोन रॉबिन्सन यांच्या शब्दांत "जेव्हा प्रत्येक उत्पादकाच्या उत्पादनाला असणारी मागणी पूर्ण लवचीक असते तेव्हा पूर्ण स्पर्धा अस्तित्वात येते.' "
पूर्ण स्पर्धा हा असा बाजार आहे की ज्यात विक्रेते व ग्राहक असंख्य असतात. सर्व विक्रेते आणि ग्राहक कोणत्याही निर्बंधाशिवाय एकजिनसी वस्तूंची खरेदी विक्री करण्यात गुंतलेले असतात. तसेच ग्राहक व विक्रेते यांना बाजार स्थितीचे पूर्ण ज्ञान असते. पूर्ण स्पर्धेची वैशिष्ट्ये खालीलप्रमाणे आहेत.
0
Answer link
पूर्ण स्पर्धेची वैशिष्ट्ये खालीलप्रमाणे:
- असंख्य ग्राहक आणि विक्रेते: बाजारपेठेत ग्राहक आणि विक्रेत्यांची संख्या खूप जास्त असते. त्यामुळे कोणताही एक ग्राहक किंवा विक्रेता वस्तूच्या किंमतीवर प्रभाव टाकू शकत नाही.
- समान वस्तू: या बाजारात सर्व विक्रेते एकसारखीच वस्तू विकतात. त्यामुळे ग्राहकांना कोणताही पर्याय उपलब्ध नसतो.
- मुक्त प्रवेश आणि निर्गमन: कोणत्याही विक्रेत्याला बाजारात कधीही प्रवेश करता येतो किंवा बाहेर पडता येतो. यासाठी कोणतेही बंधन नसत.
- किंमत स्वीकारणारे: पूर्ण स्पर्धेत, विक्रेते वस्तूची किंमत ठरवू शकत नाहीत, त्यांना बाजाराने ठरवलेली किंमत स्वीकारावी लागते.
- परिपूर्ण ज्ञान: ग्राहक आणि विक्रेते दोघांनाही बाजारपेठेची पूर्ण माहिती असते. वस्तूची किंमत, गुणवत्ता इत्यादी गोष्टींची माहिती त्यांना असते.
- उत्पादन घटकांची पूर्ण गतिशीलता: उत्पादन घटक (जसे की जमीन, श्रम, भांडवल) एका ठिकाणाहून दुसऱ्या ठिकाणी सहजपणे हलवता येतात.
- खर्च नाही: जाहिरात किंवा इतर कोणत्याही प्रकारे वस्तूची विक्री करण्यासाठी कोणताही खर्च येत नाही.
हे वैशिष्ट्ये पूर्ण स्पर्धेला एक आदर्श बाजारपेठ बनवतात, जी प्रत्यक्षात क्वचितच आढळते.