शिक्षण अध्यापन पद्धती

अध्यापनाची साधन तंत्रे कोणती?

2 उत्तरे
2 answers

अध्यापनाची साधन तंत्रे कोणती?

2
अध्यापनाची साधन तंत्रे ही अशी पद्धती आहेत जी शिक्षक वापरतात जेणेकरून विद्यार्थ्यांना शिकणे सोपे होईल. या तंत्रांमध्ये विविध प्रकारच्या सामग्रींचा वापर केला जातो, जसे की पुस्तके, चित्रे, व्हिडिओ, संगणक प्रोग्राम इत्यादी. शिक्षक या तंत्रांचा वापर करून विद्यार्थ्यांना विषय समजून घेण्यास मदत करतात, त्यांना आकर्षित करतात आणि त्यांना शिकण्यात आनंद घेण्यास मदत करतात.

अध्यापनाची काही साधन तंत्रे खालीलप्रमाणे आहेत:

प्रस्तुती: शिक्षक विविध प्रकारच्या सामग्रींचा वापर करून विषयाची सादरीकरण करू शकतात. यामध्ये पुस्तके, चित्रे, व्हिडिओ, संगणक प्रोग्राम इत्यादींचा समावेश होऊ शकतो.
संवाद: शिक्षक विद्यार्थ्यांशी संवाद साधून त्यांना शिकण्यास मदत करू शकतात. यामध्ये प्रश्न विचारणे, चर्चा करणे आणि विद्यार्थ्यांना सहभागी करून घेणे यांचा समावेश होऊ शकतो.
क्रियाकलाप: शिक्षक विद्यार्थ्यांना क्रियाकलापांमध्ये गुंतवून त्यांना शिकण्यास मदत करू शकतात. यामध्ये प्रयोग करणे, खेळ खेळणे आणि इतर प्रकारची क्रियाकलाप यांचा समावेश होऊ शकतो.
मूल्यांकन: शिक्षक विद्यार्थ्यांच्या शिकण्याच्या प्रगतीचे मूल्यांकन करून त्यांना शिकण्यास मदत करू शकतात. यामध्ये परीक्षा घेणे, प्रकल्प देणे आणि इतर प्रकारचे मूल्यांकन यांचा समावेश होऊ शकतो.
अध्यापनाची साधन तंत्रे ही शिक्षक आणि विद्यार्थ्यांसाठी एक महत्त्वाची भूमिका बजावतात. या तंत्रांचा वापर करून शिक्षक विद्यार्थ्यांना शिकणे सोपे करू शकतात आणि विद्यार्थ्यांना शिकण्यात आनंद घेण्यास मदत करू शकतात.
उत्तर लिहिले · 30/7/2023
कर्म · 34235
0

अध्यापनाची साधन तंत्रे अनेक आहेत, त्यापैकी काही प्रमुख तंत्रे खालीलप्रमाणे:

1. व्याख्यान पद्धती (Lecture Method):
  • या पद्धतीत शिक्षक विद्यार्थ्यांना माहिती आणि ज्ञान तोंडी स्वरूपात देतात. हे तंत्र मोठ्या गटांना माहिती देण्यासाठी उपयुक्त आहे.

2. प्रात्यक्षिक (Demonstration Method):
  • यामध्ये शिक्षक विद्यार्थ्यांना एखादी गोष्ट प्रत्यक्ष करून दाखवतात. विज्ञान आणि तंत्रज्ञान यांसारख्या विषयात हे उपयुक्त ठरते.

3. गट चर्चा (Group Discussion):
  • विद्यार्थ्यांचे गट तयार करून त्यांना एखाद्या विषयावर चर्चा करण्यास सांगितले जाते. यामुळे विद्यार्थ्यांमध्ये सामाजिक कौशल्ये वाढतात.

4. प्रश्नोत्तरे (Question-Answer Method):
  • शिक्षक विद्यार्थ्यांना प्रश्न विचारून त्यांच्याकडून उत्तरे मिळवतात. यामुळे विद्यार्थ्यांचे लक्ष केंद्रित राहते आणि त्यांना विषय समजण्यास मदत होते.

5. प्रकल्प पद्धती (Project Method):
  • विद्यार्थ्यांना एखादा प्रकल्प (project) पूर्ण करण्यास दिला जातो. त्यामुळे ते स्वतःAction Research करून शिकतात.

6. भूमिकाplay (Role Play):
  • विद्यार्थ्यांना विशिष्ट भूमिका (role) देऊन त्याद्वारे विषय समजावला जातो. हे सामाजिक विज्ञान आणि भाषा विषयांसाठी उपयुक्त आहे.

7. ICT चा वापर:
  • Information and Communication Technology (ICT) जसे की projector, internet, animation वापरून अध्यापन करणे.

हे काही अध्यापनाची साधने आणि तंत्रे आहेत. शिक्षकांनी आपल्या विद्यार्थ्यांच्या गरजेनुसार आणि विषयानुसार योग्य तंत्राचा वापर करणे आवश्यक आहे.

उत्तर लिहिले · 25/3/2025
कर्म · 980

Related Questions

बहुस्तरीय अध्यापन प्रक्रिया काय आहे?
विचार करण्याची पद्धती या अध्यापन पद्धतीमध्ये खालीलपैकी कोणत्या घटकाला महत्त्व दिलेले आहे?
नवीन संकल्पना स्पष्ट करून त्या तुम्ही तुमच्या अध्यापन-अध्ययन प्रक्रियेत कशा उपयोजनात आणाल याविषयी १० पानांचा प्रकल्प तयार करा.
35 मिनिटांची तासिका तयार करताना कोणत्या स्तोत्राचा वापर करावा?
बहुस्तरीय अध्यापन पद्धतीवर चर्चा करा?
अध्यापन शास्त्रीय प्रक्रियेतील विविध घटक स्पष्ट करा?
35 मिनिटांची तासिका कशी मांडावी?