सम्राट अशोक (इ.स.पूर्व ३०४ - इ.स.पूर्व २३२) हे प्राचीन भारतामधील मौर्य साम्राज्याचे एक महान सम्राट होते. ते भारताच्या इतिहासातील सर्वात महत्त्वाच्या शासकांपैकी एक मानले जातात.

Highlights:

• जन्म: इ.स.पूर्व ३०४
• मृत्यू: इ.स.पूर्व २३२
• शासनकाळ: इ.स.पूर्व २६८ ते इ.स.पूर्व २३२
• राजघराणे: मौर्य राजवंश
• राजधानी: पाटलीपुत्र (आधुनिक पटना)

सुरुवातीचे जीवन:

अशोक हे मौर्य सम्राट बिंदुसार आणि राणी धर्मा यांचे पुत्र होते. त्यांचे बालपण पाटलीपुत्र येथे गेले.

कलिंग युद्ध:

अशोकांच्या जीवनातील सर्वात निर्णायक घटना म्हणजे कलिंग युद्ध. इ.स.पूर्व २६१ मध्ये झालेल्या या युद्धात प्रचंड हिंसा आणि रक्तपात झाला. या युद्धातील नरसंहार पाहून अशोकांचे हृदय परिवर्तन झाले आणि त्यांनी बौद्ध धर्म स्वीकारला.

कलिंग युद्धाचा संदर्भ: Indianetzone.com

बौद्ध धर्माचा स्वीकार:

कलिंग युद्धानंतर, अशोकांनी बौद्ध धर्माचा स्वीकार केला आणि 'धम्म' (धर्म) च्या मार्गावर चालण्याचा निर्णय घेतला. त्यांनी बौद्ध धर्माचा प्रसार करण्यासाठी अनेक उपाययोजना केल्या.

अशोकांचे शिलालेख:

अशोकांनी आपल्या संदेशांचा प्रसार करण्यासाठी अनेक शिलालेख तयार केले. हे शिलालेख भारताच्या विविध भागांमध्ये आढळतात आणि त्याद्वारे आपल्याला त्यांच्या शासनाबद्दल आणि धम्म नीतींबद्दल माहिती मिळते.

अशोकांच्या शिलालेखांबद्दल अधिक माहिती: World History Encyclopedia

साम्राज्य विस्तार आणि प्रशासन:

अशोकांनी आपल्या साम्राज्याचा विस्तार केला आणि एक मजबूत प्रशासन तयार केले. त्यांनी लोकांना न्याय देण्यासाठी आणि त्यांच्या कल्याणासाठी अनेक कामे केली.

मृत्यू:

इ.स.पूर्व २३२ मध्ये सम्राट अशोकांचे निधन झाले. त्यांच्या मृत्यूनंतर मौर्य साम्राज्याचे विभाजन झाले.

अशोकांचे योगदान:

अशोकांनी भारताच्या इतिहासात महत्त्वपूर्ण योगदान दिले. त्यांनी बौद्ध धर्माचा प्रसार केला, सामाजिक न्याय आणि कल्याणकारी कार्ये केली. त्यांच्या कार्यांमुळे ते आजही लोकांच्या मनात आदराने स्मरले जातात.