आकलनाच्या पातळ्या कशा स्पष्ट कराल?
आकलन म्हणजे बोध होणे, समजणे. आकलनाच्या मुख्य पातळी खालीलप्रमाणे:
- स्मरण पातळी (Memory Level):
या पातळीवर, विद्यार्थी माहिती जशीच्या तशी लक्षात ठेवतो. यात facts, concepts, formulas इत्यादींचा समावेश असतो. पाठांतर करून परीक्षेत तेच आठवून लिहीणे, हे या पातळीवरचे आकलन आहे.
- आकलन पातळी (Understanding Level):
या पातळीवर, विद्यार्थी माहिती समजून घेतो, स्पष्ट करू शकतो, आणि तिच्यातील संबंध ओळखू शकतो. उदाहरणार्थ, एखादी संकल्पना स्पष्ट करणे, दोन गोष्टींमधील फरक सांगणे, वर्गीकरण करणे इत्यादी.
- उपयोजन पातळी (Application Level):
या पातळीवर, विद्यार्थी माहितीचा उपयोग नवीन परिस्थितीत करू शकतो. उदाहरणार्थ, शिकलेल्या ज्ञानाचा उपयोग करून एखादी समस्या सोडवणे, नवीन उदाहरण तयार करणे, किंवा एखादे मॉडेल बनवणे.
- विश्लेषण पातळी (Analysis Level):
या पातळीवर, विद्यार्थी माहितीचे भाग पाडून त्यातील संबंध शोधतो. हे भाग एकमेकांवर कसे अवलंबून आहेत हे पाहतो. उदा. एखाद्या घटनेचे कारण शोधणे, दोन कल्पनांमधील संबंध तपासणे.
- संश्लेषण पातळी (Synthesis Level):
या पातळीवर, विद्यार्थी विविध भागांना एकत्र करून नवीन कल्पना निर्माण करतो. यात नवीन उपाय शोधणे, नवीन सिद्धांत मांडणे, किंवा नवीन कलाकृती तयार करणे इत्यादींचा समावेश होतो.
- मूल्यांकन पातळी (Evaluation Level):
या पातळीवर, विद्यार्थी माहितीची गुणवत्ता, उपयुक्तता आणि महत्त्व ठरवतो. यात योग्य निष्कर्ष काढणे, टीकात्मक विचार करणे, आणि निर्णयाप्रत पोहोचणे इत्यादींचा समावेश होतो.