2 उत्तरे
2
answers
वाचन म्हणजे काय.? वाचनाची उद्दीष्टे स्पष्ट करा
0
Answer link
वाचन म्हणजे काय ?
वाचन म्हणजे डोळ्या खालून भरभर पुस्तके वाचून न काढता, वाचलेल्या भागाचे प्रत्यक्ष आकलन होणे किंवा वाचलेल्या भागाचा प्रत्यक्ष अर्थ समजणे म्हणजेच वाचन होय.
वाचन फक्त आपल्याला परीक्षेत उत्तीर्ण होण्यासाठी महत्त्वाचे नसून,आयुष्यभरासाठी वाचन महत्त्वाचे असते. आयुष्यात वाचनाला खूप महत्व असून एक सर्जनशील व्यक्ती होण्यासाठी, आपले आयुष्य प्रेरणादायी होण्यासाठी वाचन हे खूप महत्त्वाचे असते. वाचनाची सवय लावून घेणे हे खूप महत्त्वाचे आहे.वाचन ही एक कला आहे. वाचन माणसाला माणूस बनविते, जीवनाला एक नवी दिशा देते, विचार करायला शिकविते, अंतर्मुख करविते, योग्य अयोग्य काय याची जाणीव करवून देते. संस्कृत मध्ये वाचन हा शब्द वच या धातूपासून तयार होतो . वच म्हणजे बोलणे .वाचन ही एक कला आहे. वाचन माणसाला माणूस बनविते, जीवनाला एक नवी दिशा देते, विचार करायला शिकविते, अंतर्मुख करविते, योग्य अयोग्य काय याची जाणीव करवून देते. संस्कृत मध्ये वाचन हा शब्द वच या धातूपासून तयार होतो . वच म्हणजे बोलणे .वाचन ही एक कला आहे. वाचन माणसाला माणूस बनविते, जीवनाला एक नवी दिशा देते, विचार करायला शिकविते, अंतर्मुख करविते, योग्य अयोग्य काय याची जाणीव करवून देते. संस्कृत मध्ये वाचन हा शब्द वच या धातूपासून तयार होतो . वच म्हणजे बोलणे .
वाचनाची उद्दीष्टे
वाचन हा मराठी शब्द आहे. तर वाचणे ह्या क्रियापदाचे सर्वनाम. ह्याला इंग्रजीत ‘Reading’ म्हणतात. हा एक सर्वोत्तम छंद मानला जातो. ‘वाचाल तर वाचाल’ ही म्हण तुम्ही नक्की एकली असाल. वाचन वेगवेगळ्या भाषांमध्ये करता येते. मातृभाषेतून केलेले वाचन समजण्यास सोपे जाते. मराठीत वाचनासाठी भरपूर साहित्य उपलब्ध आहे. वाचनाने माणूस शहाणा होतो आणि त्याला पुस्तकासारखा नवा मित्र मिळतो. वाचन ही एक कला आहे. या लेखात आपण वाचन म्हणजे काय व वाचनाचे प्रकार काय आहेत ते जाणून घेणार आहोत.
वाचनाचे प्रकार व उद्दिष्टे
आकलनासह ध्वनी उच्चारण म्हणजे वाचन. वाचनामुळे व्यक्तिमत्त्वाचा अंगभूत विकास होतो. वाचनाने आवाज जोपासतो. वाचनाने सौंदर्य आणि आनंद दोन्ही प्राप्त होतात. वाचन क्षमतेचा परिपूर्ण विकास त्यातून निर्माण होणाऱ्या अर्थव्यवस्थेवर अवलंबून असतो.
वाचन माणसाला माणूस बनवते, जीवनाला नवी दिशा देते, विचार करायला शिकवते, आत्मपरीक्षण करते, बरोबर काय आणि चूक काय याची जाणीव करून देते. संस्कृतमध्ये ‘वचन’ हा शब्द ‘वच’ या धातूपासून बनला आहे. वच म्हणजे बोलणे. आणि वाच तुम्हाला बोलायला लावणारे. अर्थात वाचन हाच सक्षम बनण्याचा मार्ग आहे.
वाचनाचे प्रकार
1. प्रगट वाचन – अक्षराच्या ध्वनीच्या मोठ्या उच्चारांना प्रगट वाचन म्हणतात.
2. सस्वर वाचन – स्ववासासाठी विद्यार्थ्याने वाचन किंवा वाचनाला सस्वर वाचन म्हणतात.
3. सुस्वर वाचन – शिक्षकाने विद्यार्थ्यासाठी केलेल्या वाचनाला सुस्वर वाचन म्हणतात.
4. मुकवाचन – काही न बोलता मूकपणे केलेले वाचन म्हणजे मुकवाचन होय.
* वाचनाची मुख्य उद्दिष्टे
- ज्ञान संपादन – पुस्तके आणि इतर पुस्तके वाचून ज्ञान संपादन केले जाते.
- आनंदप्राप्ती – आनंदासाठी चांगले साहित्य वाचले पाहिजे.
- संस्कार – वाचनाने माणसाच्या मनावर चांगले संस्कार तयार होतात.
- रसस्वाद – कथा, कविता, कादंबरी, नाटके, ज्यातून रसग्रहण दृष्टी प्राप्त होते.
- आनंदवृत्ती – वाचनाने मन आनंदाच्या भावनेने भरते.
0
Answer link
वाचन म्हणजे काय?
वाचन म्हणजे केवळ अक्षरे वाचणे नव्हे, तर त्या अक्षरांनी तयार झालेल्या शब्दांचा अर्थ समजून घेणे आणि त्यातून काहीतरी बोध घेणे होय. वाचनामुळे आपल्याला नवनवीन माहिती मिळते, आपले ज्ञान वाढते आणि आपण जगाला अधिक चांगल्या प्रकारे समजू शकतो.
वाचनाची उद्दिष्ट्ये:
- ज्ञानात भर घालणे: वाचनाचा मुख्य उद्देश आपल्या ज्ञानात भर घालणे हा आहे. पुस्तके, लेख, वर्तमानपत्रे वाचून आपण विविध विषयांची माहिती मिळवतो.
- समज विकसित करणे: वाचनामुळे आपल्याला जगाला आणि जीवनातील अनुभवांना अधिक चांगल्या प्रकारे समजून घेण्यास मदत होते.
- भाषा कौशल्ये सुधारणे: वाचनामुळे आपली भाषा आणि शब्दसंग्रह सुधारतो. आपण नवीन शब्द शिकतो आणि त्यांचा योग्य वापर कसा करायचा हे समजून घेतो.
- मनोरंजन: वाचन हे मनोरंजनाचे एक उत्तम साधन आहे. कथा, कादंबऱ्या वाचून आपल्याला आनंद मिळतो आणि ताण कमी होतो.
- विचारशक्तीला चालना: वाचनामुळे आपल्या विचारशक्तीला चालना मिळते. आपण नवीन कल्पनांवर विचार करतो आणि आपले मत तयार करतो.
- एकाग्रता वाढवणे: वाचनामुळे एकाग्रता वाढते. वाचन करताना आपले लक्ष केंद्रित होते, ज्यामुळे इतर कामांमध्येही मदत होते.
थोडक्यात, वाचन हे एक अत्यंत महत्त्वाचे कौशल्य आहे. त्यामुळे व्यक्ती आणि समाजाच्या विकासाला मदत होते.